Trí tuệ nhân tạo của DeepSeek khuấy động thế giới đầu tư mạo hiểm Trung Quốc sau ba năm suy giảm liên tiếp
Nhưng số lượng quỹ Trung Quốc muốn tham gia vào phút chót quá nhiều—"như một trận tuyết lở"—khiến Insilico lên kế hoạch cho một vòng gọi vốn "E2", Zhavoronkov cho biết. "Chúng tôi chưa từng thấy mức độ quan tâm cao như thế này trước đây."
Insilico, được Qiming Ventures hậu thuẫn, sử dụng AI từ DeepSeek và các công ty khác để tạo mô hình phát triển thuốc. Theo Insilico, 10 loại thuốc của startup này đã được phê duyệt thử nghiệm lâm sàng, với các phòng nghiên cứu đặt tại Trung Quốc, Mỹ và Trung Đông.
Zhavoronkov cũng cho biết trong những chuyến công tác gần đây tại Mỹ, nhiều nhà đầu tư toàn cầu đã hỏi ông về cơ hội đầu tư vào các công ty AI của Trung Quốc.
"Có vẻ như DeepSeek đã tạo ra một làn sóng quan tâm lớn từ các nhà đầu tư toàn cầu đối với Trung Quốc," ông nói vào thứ Hai. "Tôi nghĩ dòng vốn đầu tư sẽ quay trở lại."
Thay đổi tâm lý của nhà đầu tư
Sự không chắc chắn về quy định ở cả Trung Quốc và Mỹ, đặc biệt là liên quan đến IPO, cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm, đã khiến hoạt động đầu tư mạo hiểm (VC) tại Trung Quốc sụt giảm nghiêm trọng trong những năm gần đây. Theo dữ liệu của Pitchbook, đầu tư VC vào các công ty Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp, chỉ đạt 48,86 tỷ USD vào năm 2024—mức thấp nhất kể từ năm 2016.
Tuy nhiên, khi môi trường chính sách dần rõ ràng hơn, tâm lý nhà đầu tư đang thay đổi—khuyến khích một cách tiếp cận khác so với trước đây, khi các startup internet như Alibaba trỗi dậy.
"Hiện nay, ai cũng đang đổ xô đi tìm DeepSeek tiếp theo," Annabelle Yu Long, nhà sáng lập kiêm đối tác quản lý tại BAI Capital ở Bắc Kinh, cho biết. Bà cũng là thành viên hội đồng quản trị của Tapestry, công ty mẹ của thương hiệu Coach.
"Tất cả mọi người đều đang đầu tư, nhưng tôi yêu cầu đội ngũ của mình tạm dừng các thương vụ mới, vì chúng tôi thấy danh mục đầu tư cốt lõi của mình [khoảng 6 công ty] đang đạt được động lực rất đáng kể với AI," bà nói, đồng thời tiết lộ công ty của bà sẽ tăng cường đầu tư vào các công ty hiện tại trong những tháng tới.
Bà Long cho rằng các quỹ Trung Quốc có ít vốn hơn nhiều so với quỹ Mỹ để đầu tư vào AI, do đó cần một chiến lược tập trung. Thay vì tìm kiếm các startup mới, bà dự đoán rằng những doanh nhân đã ứng dụng AI tốt sẽ thành công trong tương lai gần.
Ví dụ, Black Lake—công ty do BAI Capital hậu thuẫn, chuyên bán hệ thống quản lý sản xuất—đã có lãi trong quý này nhờ AI giúp giảm chi phí dịch vụ. Một khoản đầu tư khác của bà, công ty y tế Lejian, cũng đã trở nên có lợi nhuận hơn nhờ AI, và Goldman Sachs đang chuẩn bị IPO cho công ty này.
Long cho biết bà dự kiến sẽ niêm yết 9 công ty trong danh mục đầu tư của mình trong năm nay, chủ yếu tại Hồng Kông, và đã nhận được nhiều cuộc gọi từ các nhà đầu tư quốc tế quan tâm đến nền kinh tế và doanh nghiệp Trung Quốc, không chỉ trong lĩnh vực AI. "Tôi chắc chắn thấy niềm tin đang quay trở lại."
Dòng vốn đổ vào các công ty hiện có
Những vòng gọi vốn gần đây cũng cho thấy dòng tiền đang đổ vào các công ty đã có nền tảng vững chắc. Zhavoronkov từ Insilico cho biết một số nhà đầu tư Trung Quốc trước đây đã mất gần như toàn bộ số tiền khi đầu tư vào các startup AI trong lĩnh vực dược phẩm, và giờ đây họ nhận ra rằng chỉ có một số ít công ty—có lẽ là những công ty lâu năm—mới thực sự có cơ hội thành công.
Trong tháng này, công ty phát triển mô hình AI, Zhipu AI, đã huy động được khoảng 137,68 triệu USD từ Alibaba Cloud và một quỹ do thành phố Hàng Châu hậu thuẫn, theo dữ liệu của PitchBook về 12 thương vụ AI trong 10 ngày đầu tiên của tháng 3. Dữ liệu cũng cho thấy công ty robot LimX Dynamics đã huy động được một số vốn chưa công bố từ Alibaba Group và các nhà đầu tư khác.
Bước ngoặt sau Tết Nguyên đán
Tết Nguyên đán vào cuối tháng 1 đánh dấu một bước ngoặt cho làn sóng đầu tư vào AI. Mô hình R1 của DeepSeek ra mắt ngay trước kỳ nghỉ lễ, trong khi chương trình Gala Xuân của truyền thông nhà nước Trung Quốc giới thiệu những con robot nhảy múa từ Unitree.
"Tôi nghĩ Unitree và DeepSeek đã khuyến khích nhiều nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm cơ hội tại Trung Quốc," Hongye Wang, giám đốc điều hành tại Forebright Capital có trụ sở tại Thâm Quyến, cho biết. Ông lưu ý rằng một số quỹ từ Trung Đông gần đây đã tìm kiếm cơ hội trong các công ty AI Trung Quốc.
"Tôi tin rằng niềm tin [đang] quay trở lại," ông nói về các quỹ VC trong nước, đồng thời nhấn mạnh rằng nhiều nhà đầu tư đã bắt đầu đi công tác trở lại.
Forebright Capital, công ty có tài sản trị giá hàng tỷ USD, dự kiến sẽ thực hiện ít nhất 5 đến 6 khoản đầu tư trong năm nay, tập trung vào các công ty sản xuất sạc điện thoại, kính AI và robot hình người.
Hỗ trợ chính sách
Đáng chú ý, Bắc Kinh đang phát đi tín hiệu ủng hộ rõ ràng đối với lĩnh vực AI.
"Việc Chủ tịch Tập Cận Bình [vào tháng 2] bắt tay nhà sáng lập DeepSeek và về cơ bản bật đèn xanh cho việc sử dụng AI tạo sinh trên quy mô lớn có nghĩa là giờ đây, bạn có thể kỳ vọng sẽ có hàng loạt bản sao của DeepSeek xuất hiện và công khai những gì họ đã làm trong ba năm qua," Zhavoronkov nói.
Tập đã tổ chức một cuộc họp kín vào tháng trước với các doanh nhân hàng đầu của đất nước, bao gồm cả nhà sáng lập Alibaba, Jack Ma.
"Người ta đánh giá thấp tầm quan trọng của cuộc họp đó," Chủ tịch Alibaba Group, Joe Tsai, phát biểu tại hội nghị CNBC CONVERGE LIVE ở Singapore hôm thứ Tư.
"Cuộc họp đó đã mang lại niềm tin cho khu vực tư nhân, khuyến khích họ đầu tư vào doanh nghiệp của mình," ông nói.
Báo cáo công tác của Thủ tướng Lý Cường tuần trước cho biết Trung Quốc sẽ "đẩy nhanh phát triển đầu tư mạo hiểm và nguồn vốn dài hạn."
Một ngày sau đó, Zheng Shanjie, người đứng đầu Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia, thông báo rằng chính phủ trung ương đang lên kế hoạch thành lập một quỹ có thể huy động 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (137,7 tỷ USD) cho đầu tư công nghệ. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, Pan Gongsheng, cũng cho biết chương trình cho vay hỗ trợ đổi mới công nghệ sẽ gần như tăng gấp đôi, lên đến 1 nghìn tỷ nhân dân tệ.
"Từ giai đoạn đầu tư sớm đến giai đoạn thoái vốn, chính sách đã trở nên hoàn thiện và rõ ràng hơn," Liu Rui, phó chủ tịch China Renaissance, phát biểu.
Mặc dù vẫn còn những thách thức từ căng thẳng Mỹ-Trung, nhưng rõ ràng AI đang dẫn đầu làn sóng đầu tư mới tại Trung Quốc.
shared via cnbc,
