Everest: Những chiếc drone đầu tiên sẽ gánh giúp gánh nặng cho sherpa
22/04/25
 |
| Một người Sherpa ở vùng Everest của Nepal, với Núi Kongde ở phía sau. Nhiều hướng dẫn viên đã tử vong trong các vụ tai nạn trên Núi Everest khi tuyết tan nhanh hơn. Ảnh: Navesh Chitrakar/Reuters |
Mỗi mùa leo núi, những người Sherpa Nepal lại dấn thân vào hiểm nguy: mang vác lương thực, bình oxy, thậm chí cả thang bắc qua khe băng chết người trên đỉnh Everest. Nhưng từ năm nay, họ sẽ có một “trợ thủ” mới: drone (thiết bị bay không người lái) vận tải.
Khi mùa leo núi cao điểm khởi động vào tháng tới, các công ty tổ chức leo Everest sẽ bắt đầu thử nghiệm những chiếc drone có thể vận chuyển tải trọng tới 16 kg ở độ cao lớn. Một quãng đường mà trước đây Sherpa mất tới 7 tiếng đi bộ từ trại căn cứ (Base Camp) lên trại I, giờ đây drone có thể hoàn thành trong... 15 phút.
Sáng kiến này nhằm giảm bớt rủi ro cho Sherpa – những người đang ngày càng đối mặt với hiểm họa tan chảy băng tuyết do biến đổi khí hậu. "Sherpa chịu rất nhiều rủi ro. Drone sẽ giúp họ an toàn, nhanh và hiệu quả hơn," Tshering Sherpa, người đứng đầu Ủy ban Kiểm soát Ô nhiễm Sagarmatha, cho biết.
Các thử nghiệm đầu tiên đã được tiến hành với hai chiếc FlyCart 30 do hãng DJI (Trung Quốc) tặng cho startup Nepal AirLift. Tham vọng không chỉ dừng ở việc chở thang hay bình oxy: drone còn có thể tìm lại lộ trình cũ qua địa hình băng giá thay đổi liên tục, hỗ trợ “bác sĩ băng tuyết” Sherpa định hướng dễ dàng hơn.
Ý tưởng này xuất phát từ một thảm kịch: năm 2023, ba Sherpa thiệt mạng trong một trận lở băng khi đang cố định dây leo cho đoàn khách quốc tế. Việc tìm kiếm thi thể quá nguy hiểm đến mức buộc phải từ bỏ. Điều đó thôi thúc ông Mingma G. Sherpa, giám đốc Imagine Nepal, tìm giải pháp thay thế. Khi thấy drone được người Trung Quốc sử dụng trên núi Muztagh Ata (7.545 mét) để vận chuyển đồ và... giao bữa ăn nóng cho trại II, ông đã nghĩ: “Tại sao Everest không thể?”
Kết quả: DJI sang Nepal mùa xuân 2024, thử nghiệm thành công, và tặng lại hai drone cho AirLift.
Một vấn đề lớn là chi phí. Một chiếc drone chuyên dụng sau thuế, pin, tời nâng... có thể lên tới hơn 70.000 USD – con số khổng lồ với Nepal. Tuy vậy, nếu nội địa hóa sản xuất, giá thành có thể giảm hơn một nửa – mở ra cơ hội phổ cập drone trong ngành du lịch mạo hiểm.
Ngoài việc giảm tải cho Sherpa, drone còn giúp xử lý vấn đề môi trường: trong một thử nghiệm trên núi Ama Dablam năm ngoái, drone đã vận chuyển 600 kg rác thải xuống núi chỉ trong thời gian ngắn.
Và hơn thế, drone còn hứa hẹn mang đến điều xa xỉ bậc nhất ở độ cao 6.000 mét: một bữa ăn nóng hổi. Trong đợt thử nghiệm, một suất ăn được gửi từ trại căn cứ tới trại I chỉ mất... 6 phút, thay vì 6 tiếng đồng hồ leo núi gian khổ như trước kia.
"Nhờ drone, món ăn vẫn còn nóng khi đến nơi," Dawa Jangbu Sherpa, một phi công drone của AirLift, kể lại. Một phép màu nhỏ giữa chốn băng giá!
Khi Everest ngày càng khắc nghiệt và số lượng Sherpa rút giảm do rủi ro cao và cơ hội làm việc tốt hơn ở nước ngoài, công nghệ có thể trở thành cứu cánh. Tương lai, những chuyến bay không người lái trên nóc nhà thế giới sẽ không còn là chuyện viễn tưởng nữa.
shared via nytimes,
