Startup Mỹ tuyên bố khai thác helium-3 trên Mặt Trăng
13/05/25
 |
| Hình dáng máy đào dùng để khai thác helium-3 trên Mặt Trăng của Interlune |
Interlune, một startup tư nhân ở Seattle do cựu chủ tịch Blue Origin Rob Meyerson sáng lập, vừa gây chấn động cộng đồng công nghệ và không gian khi tuyên bố: họ đã phát triển công nghệ khai thác helium-3 từ đất Mặt Trăng và sẽ thương mại hóa loại khí quý hiếm này vào năm 2029, với mức giá lên tới 20 triệu USD/kg.
Đây không chỉ là bước tiến về không gian, mà còn là đòn bẩy đột phá cho lĩnh vực máy tính lượng tử và nhiệt hạch – hai trụ cột tiềm năng của tương lai năng lượng và điện toán. Helium-3 (He-3) là đồng vị không phóng xạ, cực kỳ hiếm trên Trái Đất, chỉ có thể thu được qua quá trình phụ phẩm từ các lò phản ứng hạt nhân. Trên Mặt Trăng, do thiếu từ trường, lớp bụi bề mặt đã tích tụ helium-3 suốt hàng tỷ năm nhờ gió mặt trời – trở thành "mỏ vàng" ngoài hành tinh.
Công nghệ đào tận Mặt Trăng
Interlune đã phát triển một nguyên mẫu máy đào tối tân – có thể xử lý tới 100 tấn đất mỗi giờ, đào sâu tới 3 mét, nơi helium-3 tập trung nhiều hơn. Máy không chỉ khai thác mà còn tách và cô đặc helium-3 trực tiếp trên Mặt Trăng, nhờ hệ thống hóa học tối ưu cho môi trường phi Trái Đất. Việc xử lý tại chỗ giúp giảm đáng kể chi phí so với việc mang đất về để chiết xuất. Dự án này được hợp tác phát triển với Vermeer, công ty chuyên sản xuất thiết bị đào công nghiệp, và đang được thử nghiệm tại môi trường mô phỏng địa hình Mặt Trăng trên Trái Đất.
Ứng dụng: Nhiệt hạch và lượng tử
Helium-3 là ứng viên lý tưởng cho phản ứng nhiệt hạch không phóng xạ, không tạo chất thải nguy hiểm như deuterium hoặc tritium. Ngoài ra, nó còn cực kỳ hữu ích trong việc tạo môi trường siêu lạnh – điều kiện quan trọng để vận hành máy tính lượng tử. Không bất ngờ khi Interlune đã ký hợp đồng bán khí helium-3 với Bộ Năng lượng Mỹ và Maybell Quantum, một công ty công nghệ lượng tử, với giá trị lên tới hàng chục triệu USD mỗi kilogram.
Lộ trình chinh phục Mặt Trăng
Interlune sẽ triển khai dự án theo ba giai đoạn chiến lược:
- Crescent Moon (cuối 2025): phóng camera siêu phổ đến cực nam Mặt Trăng để xác định vùng có nồng độ helium-3 cao nhất.
- Prospect Moon: đưa tàu đổ bộ đến địa điểm đã chọn để đo đạc tại chỗ và chứng minh khả năng khai thác thử nghiệm.
- Harvest Moon (2029): tiến hành khai thác toàn diện, thu hoạch helium-3 và vận chuyển về Trái Đất để bàn giao cho khách hàng.
shared via Bloomberg,
