Vì sao Walmart lại mua một trung tâm thương mại?
07/10/25
 |
| Walmart gần đây đã mua một trung tâm thương mại đang hoạt động, có 120 đơn vị thuê, ở Pennsylvania với giá 34 triệu USD. Ảnh: Aaron Blum |
Gần 20 năm sau khi bị cư dân Monroeville phản đối dữ dội, Walmart quay trở lại thị trấn nhỏ này của bang Pennsylvania – lần này không phải để xây cửa hàng mới, mà để mua hẳn trung tâm thương mại nổi tiếng Monroeville Mall với giá 34 triệu USD. Trong khi Walmart vẫn kín tiếng về kế hoạch của mình, nhiều dấu hiệu cho thấy gã khổng lồ bán lẻ đang chuẩn bị cho một bước đi chiến lược lớn: biến trung tâm thương mại cũ thành khu phức hợp thương mại - giải trí - sinh hoạt kiểu mới.
Sự trở lại đầy bất ngờ của Walmart
Năm 2005, khi Walmart từng có ý định mở cửa hàng tại Monroeville – đô thị vùng tây Pennsylvania với dân số khoảng 30.000 người – cư dân địa phương đã phản đối mạnh mẽ. Họ lo ngại về tắc nghẽn giao thông, nguy cơ tội phạm và tác động môi trường. Những lo lắng ấy phản ánh mâu thuẫn kéo dài giữa Walmart và nhiều cộng đồng trên khắp nước Mỹ.
Trong nhiều năm, các thành phố lớn như New York, San Francisco hay các khu vực nhỏ hơn như Inglewood (California) đều từng chặn bước Walmart. Các nhà phê bình cho rằng chuỗi bán lẻ này thường đầu tư ít vào an ninh, đẩy chi phí y tế của nhân viên sang cộng đồng, phá vỡ không gian xanh, và đe dọa doanh nghiệp địa phương nhờ lợi thế giá rẻ.
Tuy nhiên, câu chuyện ở Monroeville lại khác. Sau gần hai thập kỷ, Walmart quay lại và mua đứt cả trung tâm thương mại đang hoạt động với 120 gian hàng, thay vì xây cửa hàng mới.
Cộng đồng hoang mang, doanh nghiệp lo lắng
Từ khi thương vụ được công bố, người dân địa phương gần như không có thông tin cụ thể. Rick Murray, chủ cửa hàng kẹo SpectroDolce Confectionery tại tầng hai của Monroeville Mall, chia sẻ: “Cả cộng đồng chẳng biết chuyện gì đang diễn ra.” Do tin đồn “mall sắp đóng cửa”, doanh số của ông sụt giảm nghiêm trọng, buộc ông phải tính đến khả năng sa thải nhân viên.
Đại diện Walmart, ông Mark Rickel, chỉ cho biết ngắn gọn rằng công ty “rất quan tâm đến việc tham gia vào bất kỳ kế hoạch tái phát triển nào của khu vực này” – phát ngôn được lặp lại suốt nhiều tháng qua.
Một số chủ cửa hàng khác đã nghe được những thông tin cụ thể hơn. David Wang, chủ nhà hàng Saga Hibachi Steakhouse & Sushi Bar, cho biết ông cùng nhóm thuê mặt bằng dài hạn được mời họp với đại diện Cypress Equities – đối tác phát triển dự án của Walmart. Họ được thông báo rằng tất cả phải dọn đi trước tháng 4/2027, để toàn bộ khu trung tâm bị phá dỡ, nhường chỗ cho khu mua sắm ngoài trời gồm một Walmart, một Sam’s Club, sân trượt băng, cửa hàng và nhà hàng.
Theo tính toán của ông Wang, việc miễn tiền thuê mặt bằng cho những ai rời đi sớm tương đương khoảng 300.000 USD, trong khi chi phí xây dựng lại và di dời có thể lên tới 1,5–2 triệu USD. Ông đã phải thuê luật sư để bảo vệ quyền lợi.
Dấu hiệu về chiến lược bất động sản mới
Theo bà Lois Drumheller, cựu thành viên hội đồng thành phố, bản thiết kế sơ bộ mà bà từng xem cho thấy khu vực này có thể bao gồm đường đi bộ và một nhà hát ngoài trời. Walmart và Cypress Equities từ chối bình luận về chi tiết dự án, nhưng giới chuyên gia nhận định đây có thể là thí điểm đầu tiên trong chiến lược “thị trấn thu nhỏ” mà Walmart từng công bố năm 2018.
Theo ông Brandon Svec, Giám đốc phân tích bán lẻ Mỹ tại CoStar Group, Walmart đang thực hiện đúng tầm nhìn đã nói cách đây bảy năm: biến một phần tài sản của mình thành các trung tâm cộng đồng đa năng, kết hợp khu xanh, cửa hàng địa phương, dịch vụ sức khỏe và giải trí.
Khác với mô hình siêu trung tâm bán lẻ (Supercenter) truyền thống có diện tích trung bình khoảng 16.538 m², mô hình này tận dụng các khu đất hiện có ở khu vực dân cư dày đặc, nơi việc tìm đất trống để xây mới là gần như bất khả thi. Walmart cũng sở hữu phần lớn mặt bằng cửa hàng của mình, vì vậy trở thành chủ đất cho hàng chục doanh nghiệp khác có thể mở ra một nguồn doanh thu bất động sản ổn định trong dài hạn.
Nếu dự án Monroeville thành công, đây có thể trở thành mẫu hình phát triển mới cho không chỉ Walmart mà cả các tập đoàn lớn khác. Mô hình khu phức hợp đa năng này có thể tích hợp nhà ở, trung tâm chăm sóc trẻ em, dịch vụ thú y, phòng khám, sân bowling, rạp chiếu phim, tạo nên hệ sinh thái phục vụ đời sống cộng đồng – và đồng thời, mở rộng thị phần cho chính Walmart.
Tham vọng mở rộng và cú mua kép ở Pennsylvania
Sau thương vụ Monroeville, Walmart tiếp tục mua lại một trung tâm thương mại khác tại Bethel Park, cách đó không xa, với giá 39,6 triệu USD. Khu này đã có sẵn một cửa hàng Walmart và một siêu thị Giant Eagle. Hai thương vụ liên tiếp cho thấy Walmart đang tập trung chiến lược đầu tư bất động sản ở vùng ngoại ô Pennsylvania – nơi các khu mua sắm truyền thống đang suy yếu nhưng vẫn sở hữu lượng khách hàng trung lưu ổn định.
Theo ông Svec, Walmart “đã hiểu rõ khu vực và khách hàng ở đây” – bằng chứng là sự tồn tại của một Sam’s Club tại Monroeville. “Họ nhận ra có một lượng tiêu dùng đáng kể có thể phục vụ trực tiếp,” ông nói.
Hy vọng hồi sinh cho một thị trấn đang đi xuống
Dù lo ngại về tương lai mơ hồ của trung tâm thương mại, nhiều người dân Monroeville cũng thừa nhận khu vực cần được tái thiết. Trong 50 năm qua, dân số quận Allegheny đã giảm từ 1,5 triệu xuống còn 1,2 triệu người, theo dữ liệu của Cục Dự trữ Liên bang St. Louis.
Thị trấn với thu nhập hộ gia đình trung vị khoảng 78.000 USD từng là trung tâm nghiên cứu của U.S. Steel và Westinghouse. Nay, các nhà chức trách hy vọng việc mua lại trung tâm hội nghị địa phương cùng kế hoạch tái phát triển của Walmart sẽ giúp nơi đây trở thành điểm đến thương mại và giải trí mới.
Ông Brandon Markosek, thành viên Hạ viện bang Pennsylvania kiêm thành viên Hội đồng Thương mại Monroeville, hoan nghênh nỗ lực của Walmart:
“Chúng ta đã chứng kiến nhiều trung tâm thương mại trong khu vực suy tàn. Một khoản đầu tư lớn như thế này là rất quan trọng cho sự phục hồi kinh tế của vùng đông hạt Allegheny.”
Thực tế, Century III Mall – từng là một trong những trung tâm thương mại lớn nhất nước khi mở cửa năm 1979 – đã phải đóng cửa sau 40 năm hoạt động và đang bị phá dỡ.
Monroeville Mall – từ biểu tượng đến suy tàn
Mở cửa từ năm 1969, Monroeville Mall từng là điểm đến giải trí hàng đầu của khu vực với sân trượt băng, câu lạc bộ hài kịch và hàng trăm cửa hiệu sầm uất. Nhưng qua thời gian, nơi đây bị cạnh tranh bởi các trung tâm mới và thương mại điện tử.
Vụ xả súng năm 2020 và vụ đâm dao năm 2022 càng khiến khách hàng e ngại. Ngày nay, phần lớn người ghé qua chỉ để đi dạo cho khỏe, thay vì mua sắm.
Ông Jim Lomeo, cựu thị trưởng Monroeville, người từng phản đối Walmart vào năm 2005, thừa nhận thời thế đã thay đổi. Ông nói: “Tôi không chống hay ủng hộ Walmart. Nhưng nếu dự án mới nằm ở vị trí trung tâm và có thể xử lý lượng giao thông tốt, thì nó có tiềm năng thực sự. Cơ sở hạ tầng đã sẵn sàng, chỉ cần được tái sinh đúng cách.”
Cơ hội tái sinh xanh cho cộng đồng
Một số nhà hoạt động địa phương muốn đảm bảo Walmart không chỉ xây dựng lại trung tâm thương mại, mà còn mang đến một mô hình phát triển bền vững.
Elisa Beth Haransky-Beck, bác sĩ nhãn khoa kiêm sáng lập tổ chức Sustainable Monroeville, cho biết bà đã kêu gọi Cypress xây vườn rau trên mái nhà để cung cấp thực phẩm cho nhà bếp cộng đồng và sử dụng vật liệu thấm nước trong quá trình xây dựng.
Bà nói: “Đây có thể là cơ hội vàng cho chúng ta. Chúng tôi đang yêu cầu họ thực hiện bước nhảy vọt, và chúng tôi sẽ giám sát để họ thực hiện được điều đó.”
Các lãnh đạo địa phương như Markosek và Alex Graziani, quản lý hành chính của Monroeville, cũng bày tỏ hy vọng Walmart sẽ tích hợp thêm không gian xanh và đường đi bộ. Ông Graziani cho biết Walmart “có vẻ cởi mở với ý tưởng tạo ra khu thương mại trung tâm, thân thiện cho người đi bộ.”
Kỳ vọng mới cho một biểu tượng cũ
Giữa làn sóng hoài nghi và lạc quan, nhiều doanh nhân địa phương vẫn tin tưởng vào tiềm năng của dự án. Ông Rick Murray của SpectroDolce Confectionery chia sẻ: “Kế hoạch này có thể trở thành điều tuyệt vời cho cộng đồng. Tôi sẵn sàng quảng bá ý tưởng ấy cho Walmart – và giúp họ lấy lại hình ảnh vào đúng thời điểm họ cần.”
Nếu Walmart thực sự biến Monroeville Mall thành khu phức hợp kiểu mẫu – nơi mua sắm, sinh hoạt và giải trí hòa quyện – dự án này có thể không chỉ đánh dấu sự trở lại của tập đoàn bán lẻ lớn nhất thế giới, mà còn khởi đầu cho một xu hướng tái sinh các trung tâm thương mại Mỹ đang dần tàn lụi.
shared via nytimes,
