Lỗ hổng vận chuyển khép lại: Cú sốc cho người bán nhỏ lẻ toàn cầu
10/07/25
Những mặt hàng giá rẻ sản xuất tại Trung Quốc gửi đến Mỹ sẽ không còn được miễn thuế nhập khẩu. Quyết định mới của Donald Trump, nhằm loại bỏ một "lỗ hổng vận chuyển" gọi là "trò lừa đảo", đang gây ra chấn động cho cả người tiêu dùng lẫn cộng đồng doanh nghiệp nhỏ đặc biệt là các nhà bán hàng độc lập trên nền tảng như Etsy hay eBay.
Kết thúc kỷ nguyên miễn thuế với hàng giá rẻ từ Trung Quốc
Lâu nay, một quy định gọi là “de minimis” cho phép hàng hóa trị giá dưới 800 USD từ nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc, được nhập khẩu vào Mỹ mà không bị áp thuế. Quy định này là bệ phóng cho hàng triệu giao dịch nhỏ lẻ, từ dép lê, áo Hawaii đến phụ kiện thủ công. Tuy nhiên, kể từ tuần này, tất cả hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc đại lục và Hồng Kông, dù gửi trực tiếp hay gián tiếp đến Mỹ, đều sẽ không còn được hưởng đặc quyền miễn thuế đó.
Mục tiêu chính, theo chính quyền Trump, là nhằm ngăn chặn mối liên hệ giữa quy định “de minimis” và nạn buôn lậu fentanyl – một chất ma túy nguy hiểm. Đây cũng là vấn đề từng được chính quyền Biden và nhiều tổ chức vận động cảnh báo trước đó.
Các nhà bán lẻ truyền thống hưởng lợi
Trong khi các nhà bán lẻ lớn như Walmart hay Amazon từng tận dụng hình thức vận chuyển thẳng từ Trung Quốc đến tay người tiêu dùng để tiết kiệm chi phí, thì các nền tảng như Temu và Shein thậm chí đã dựa hoàn toàn vào phương thức này để giữ giá sản phẩm ở mức thấp nhất.
Tuy nhiên, người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất lại chính là các doanh nghiệp vừa và nhỏ – những người bán hàng độc lập xây dựng mô hình kinh doanh dựa vào nguồn cung ứng giá rẻ từ Trung Quốc. Việc thay đổi luật lệ khiến họ đột ngột phải đối mặt với chi phí nhập khẩu tăng vọt, trong khi khả năng thương lượng với nhà sản xuất và kiểm soát giá thành lại rất hạn chế.
Áp lực tài chính và bế tắc nguồn cung của các tiểu thương
Kelly Kendall, chủ một cửa hàng bán vật tư thủ công tại khu vực Chicago, cho biết 80% nguồn cung – từ vải thêu đến nguyên liệu làm bộ kit – đều đến từ Trung Quốc. Trước đây, Kendall thường đặt hàng số lượng nhỏ dưới 800 USD để tránh thuế. Nhưng giờ đây, khi chuẩn bị nhập đợt hàng mới, cô phải cân nhắc đến khoản thuế phát sinh khiến giá bán lẻ tăng theo.
“Bộ kit hiện có giá từ 30 đến 100 USD. Nếu tôi phải gánh thêm chi phí nhập khẩu, buộc phải tăng giá, điều đó sẽ khiến khách hàng cân nhắc lại việc mua,” Kendall chia sẻ. “Nhiều người không nhận ra tác động lớn của điều này với các doanh nghiệp siêu nhỏ, mà đây lại là nguồn thu nhập chính.”
Dù đã tìm kiếm nhà cung ứng tại Mỹ, cô vẫn không thể đạt được hợp đồng do quy mô đơn hàng quá nhỏ. Hai nhà máy tại New York từng có thể sản xuất loại vải đặc thù cô cần nhưng đều từ chối vì đơn hàng không đủ lớn.
Thuế tăng vọt: Từ 100 USD lên 200 USD cho mỗi gói hàng
Phí nhập khẩu cũng thay đổi đáng kể tùy theo phương thức vận chuyển:
- Nếu dùng hãng chuyển phát nhanh như DHL hoặc FedEx, mức thuế có thể lên tới 145% giá trị hàng hóa.
- Nếu gửi qua dịch vụ bưu điện, người bán sẽ chịu mức thuế tương đương 120% giá trị hàng hóa hoặc 100 USD mỗi kiện, và sẽ tăng lên 200 USD từ tháng Sáu.
Ngay cả các nhà bán hàng tại Canada – vốn chủ yếu phục vụ khách Mỹ – cũng bị cuốn vào vòng xoáy sắc thuế này. Tháng 2 vừa qua, khi Trump công bố quyết định, tác động gần như ngay lập tức.
Justin Crowder, chủ cửa hàng Cafuné Boutique tại Montreal, từng vui mừng khi một YouTuber nổi tiếng quảng bá máy pha espresso Trung Quốc trên trang. Gần 120 đơn hàng từ Mỹ đổ về trong vài ngày.
Nhưng rồi, chỉ hai ngày sau, quy định mới có hiệu lực. Hộp thư của Crowder nhanh chóng bị “dội bom” bởi hàng loạt email phàn nàn từ khách Mỹ vì bị tính thuế bất ngờ, có trường hợp lên tới 159 USD.
“Tôi như chết lặng khi nhận ra khách hàng sẽ là người gánh chịu,” Crowder nói. Anh đã quyết định tự trả khoản thuế thay cho khách nhưng lo lắng trước sự thay đổi chóng mặt của chính sách thương mại.
“Doanh nghiệp nhỏ như chúng tôi không có bộ phận pháp lý để theo sát từng thay đổi chính sách. Mỗi lần như vậy là một cuộc đua rối loạn,” anh nói thêm.
Doanh nghiệp giao nhận hàng loay hoay ứng phó
Tình trạng lộn xộn không chỉ dừng lại ở doanh nghiệp bán hàng, mà còn kéo theo các hãng vận chuyển.
Chit Chats – một công ty vận chuyển tại Canada – liên tục cập nhật blog thông báo yêu cầu mới: mọi kiện hàng phải ghi rõ nước sản xuất. Hàng loạt đơn hàng bị trì hoãn do quy định thay đổi đột ngột.
Stallion Express – một công ty logistics khác – cho biết hàng ngàn kiện hàng bị trả lại từ Mỹ vào tháng 2. Theo Kensen Wah, Giám đốc Doanh thu, nguyên nhân chủ yếu do thiếu giấy tờ về nguồn gốc xuất xứ. Có thời điểm, ngay cả khi quy định “de minimis” tạm thời được khôi phục, hàng hóa vẫn bị từ chối tại biên giới.
“Tôi luôn khuyên khách hàng không nên tự mãn. Đây là lúc phải linh hoạt và sẵn sàng chuyển hướng,” Wah nói. Ông cho rằng các doanh nghiệp Canada lớn có thể sẽ dời cơ sở sang Mỹ, nhưng người bán hàng nhỏ thì không dễ như vậy.
Một cuộc khủng hoảng tồn tại với doanh nhân buôn bán online
Émile Arsalane, sống tại Quebec, hiện bán đồ điện tử trên eBay và quần áo cũ trên Poshmark. Gần như toàn bộ sản phẩm đều đến từ Trung Quốc và chủ yếu bán sang Mỹ.
Việc Trump loại bỏ quy định “de minimis” buộc Arsalane phải tạm dừng toàn bộ giao dịch với hàng Trung Quốc và những sản phẩm không có giấy chứng nhận xuất xứ – chiếm tới 70% doanh thu.
“Tôi không biết phải làm sao. Đồ cổ thì ai biết xuất xứ? Nếu bị tính thuế, chi phí sẽ đội lên kinh khủng,” anh nói. Giải pháp duy nhất hiện tại là xoay sang xây dựng lại thị trường khách hàng Canada – một việc không hề dễ.
“Thuế với Trung Quốc đang ảnh hưởng tới người bán Canada còn hơn cả thuế với Canada,” anh nói thêm. “Đó mới là vấn đề cốt lõi với doanh nghiệp nhỏ.”
shared via nytimes,
