"Cha đã phá hoại gia đình": Bên trong cuộc chiến kế vị của nhà Murdoch
15/02/25
"Những công ty này là di sản của cha"
Trong giới doanh nhân giàu có, những người đã dành cả đời xây dựng đế chế của mình, trăn trở lớn nhất không phải là cách làm giàu, mà là làm sao để di sản được bảo toàn sau khi họ không còn nữa. Đó chính là câu chuyện của Rupert Murdoch – một trong những ông trùm truyền thông quyền lực nhất thế giới.
Đầu tháng 12 năm 2023, Rupert Murdoch, khi đó đã 92 tuổi, bay đến London để gặp hai cô con gái lớn, Prudence (Prue) và Elisabeth (Liz). Nhưng đây không phải là chuyến thăm gia đình thông thường. Ông mang theo một kế hoạch lớn – một chiến lược nhằm đảm bảo rằng người kế vị ông sẽ tiếp tục gìn giữ và phát triển đế chế theo đúng định hướng của ông.
Cấu trúc Quỹ Tín thác – Nền tảng kiểm soát quyền lực
Cốt lõi của sự tranh chấp này nằm ở quỹ tín thác gia đình Murdoch. Đây là quỹ kiểm soát tập đoàn truyền thông toàn cầu của nhà Murdoch, với cổ phần nắm giữ các công ty chủ chốt như Fox News, The Wall Street Journal, HarperCollins, và hàng loạt tờ báo lớn tại Anh và Australia. Theo quy tắc ban đầu, Rupert có toàn quyền kiểm soát cho đến khi ông qua đời, sau đó quyền biểu quyết sẽ được chia đều cho bốn người con lớn nhất: Prue, Liz, James và Lachlan.
Nhưng Rupert không tin tưởng vào một hệ thống quản trị dân chủ như vậy. Ông sợ rằng sau khi mình ra đi, James – người có tư tưởng cấp tiến hơn – sẽ tìm cách thay đổi đường lối bảo thủ của Fox News.
Khi Rupert ngồi xuống với Prue và Liz trong căn nhà của ông tại Mayfair, London, ông nói:
"Những công ty này là di sản của cha. Cha đã dồn tất cả tâm huyết cho chúng suốt cả cuộc đời."
Rồi ông tuyên bố: "Những công ty này cần một người lãnh đạo rõ ràng, và Lachlan chính là người đó."
Prue và Liz bàng hoàng. "Cha đã tước đoạt toàn bộ quyền lợi của con và các anh chị em của con. Cha đã phá hoại gia đình."
Những lời đó không chỉ là một sự thất vọng, mà còn là sự khởi đầu của một cuộc chiến pháp lý lớn nhất trong lịch sử tập đoàn Murdoch.
Project Family Harmony – Kế hoạch hạn chế xung đột nội bộ
Rupert và các cố vấn đã tìm cách điều chỉnh quỹ tín thác theo hướng ngăn chặn những cuộc tranh giành quyền lực có thể xảy ra sau khi ông qua đời. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, kế hoạch này dần trở thành một nỗ lực nhằm hạn chế ảnh hưởng của James, Prue và Liz đối với việc ra quyết định.
Nhận thấy kế hoạch này đi ngược lại quyền lợi của mình, Prue, Liz và James đã bắt tay nhau xây dựng một kế hoạch đối trọng – một phiên bản "Project Family Harmony" của riêng họ. Họ lập luận rằng nếu Rupert thực sự muốn giữ gìn di sản gia đình, ông không thể để một người con duy nhất kiểm soát mọi thứ. Vì vậy, họ đưa ra đề xuất một mô hình đồng lãnh đạo, nơi tất cả các anh chị em sẽ có tiếng nói ngang nhau và quyết định quan trọng sẽ được đưa ra theo nguyên tắc đa số.
Liz, người có nhiều kinh nghiệm điều hành các công ty truyền thông độc lập, nhấn mạnh rằng "Sự đoàn kết của chúng ta mới chính là yếu tố giúp đế chế này tồn tại lâu dài." James, từng là CEO của 21st Century Fox trước khi từ chức vì mâu thuẫn với Lachlan, bổ sung rằng "Một công ty truyền thông vĩ đại không thể hoạt động như một chế độ chuyên quyền."
Prue, người thường giữ thái độ trung lập trong các tranh chấp gia đình, lần này đứng về phía Liz và James. Cô cho rằng "Nếu cha thực sự muốn hòa hợp gia đình, cha không thể biến chúng ta thành những người ngoài cuộc."
Ba anh chị em đã tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của họ trong quỹ tín thác và chuẩn bị đối đầu với Rupert và Lachlan trong một cuộc chiến pháp lý có thể định đoạt tương lai của toàn bộ đế chế Murdoch.
Bị phản bội và bỏ rơi
Top Hat Amendment – Chiến lược táo bạo để kiểm soát quỹ tín thác
Khi nhận thấy việc thuyết phục các con gái của mình thất bại, Rupert và Lachlan đã đưa ra một kế hoạch khác: "Top Hat Amendment". Đây là một chiến lược nhằm tạo ra hai tổ chức quản lý mới (Cruden 2 và Cruden 3) để áp đảo quyền biểu quyết của các thành viên còn lại trong quỹ tín thác.
Lúc này, một nhân vật quan trọng xuất hiện: William Barr, cựu Bộ trưởng Tư pháp Mỹ dưới thời Donald Trump. Barr không chỉ là một người bạn thân của Rupert mà còn là một chiến lược gia pháp lý sắc bén. Ông được Rupert mời tham gia vào kế hoạch để đảm bảo rằng những thay đổi này được thông qua mà không gặp trở ngại.
Rupert và Lachlan triệu tập một cuộc họp với các cố vấn tại trụ sở của Fox News. Barr lập luận rằng kế hoạch này là cần thiết để bảo vệ giá trị của đế chế Murdoch và ngăn chặn một cuộc đảo chính từ James. Tuy nhiên, khi thông tin này đến tai Prue, Liz và James, họ lập tức phản đối và đệ đơn kiện.
Prue gọi điện cho Rupert: "Cha không thể đối xử với chúng con như những trợ lý của cha. Nếu làm vậy, cha sẽ mất cả hai đứa con gái."
Nhưng Rupert kiên quyết: "James là kẻ không thể cứu vãn."
Cuộc chiến trong gia đình Murdoch leo thang khi cả hai bên sẵn sàng đối đầu tại tòa án.
"Một cái cớ để chiếm đoạt"
Phiên tòa định đoạt số phận đế chế Murdoch
Tháng 9 năm 2024, gia đình Murdoch đối đầu tại tòa án Nevada. Đây là lần đầu tiên họ xuất hiện cùng nhau kể từ sau vụ kiện.
Bên phía Rupert và Lachlan, William Barr ra làm chứng đầu tiên, lập luận rằng "Top Hat Amendment" là giải pháp tốt nhất để bảo vệ giá trị của tập đoàn.
Bên phía Prue, Liz và James, họ lập luận rằng kế hoạch này là một hành vi chiếm đoạt quyền lực phi pháp, được thực hiện trong bóng tối để loại bỏ họ khỏi quyền kiểm soát.
Cuối cùng, thẩm phán đã tuyên bố kế hoạch của Rupert và Lachlan là bất hợp pháp. Ông cho rằng đây là một âm mưu nhằm lật đổ cấu trúc ban đầu của quỹ tín thác và không phục vụ lợi ích của tất cả các thừa kế.
Kết cục: Tương lai của Fox News và đế chế Murdoch
Với thất bại này, Rupert không thể thay đổi quỹ tín thác. Điều đó có nghĩa là sau khi ông qua đời, James, Prue và Liz sẽ có quyền kiểm soát và có thể thay đổi đường lối biên tập của Fox News.
Câu chuyện của nhà Murdoch đặt ra một bài học lớn cho những doanh nhân đã xây dựng công ty gia đình:
- Sự kiểm soát sau khi bạn ra đi là điều quan trọng nhất.
- Một cấu trúc quỹ tín thác quá cứng nhắc có thể gây ra chiến tranh gia đình.
- Chọn người kế vị không chỉ là chọn một người giỏi mà còn là chọn người có cùng tư tưởng.
Rupert Murdoch đã dành cả cuộc đời để xây dựng đế chế của mình, nhưng ông đã thất bại trong việc đảm bảo rằng nó sẽ tiếp tục theo cách ông mong muốn sau khi ra đi. Liệu các doanh nhân khác có thể rút ra bài học từ câu chuyện này?
shared via nytimes,
