YouTube nới lỏng kiểm duyệt nội dung: Lằn ranh giữa tự do ngôn luận và rủi ro kinh doanh
11/06/25
 |
| Ảnh: Matt Chase |
Chính sách kiểm duyệt mới giữa áp lực chính trị
Từ cuối năm 2023, YouTube – nền tảng chia sẻ video lớn nhất thế giới – đã âm thầm điều chỉnh chính sách kiểm duyệt nội dung theo hướng ưu tiên “tự do ngôn luận” hơn là “rủi ro gây hại”. Sự thay đổi này được truyền đạt qua tài liệu huấn luyện dành cho đội ngũ kiểm duyệt nội dung nhưng không được công bố rộng rãi.
Chính sách mới cho phép nội dung vi phạm quy định của nền tảng vẫn được giữ lại nếu được coi là “có lợi ích công cộng”, đặc biệt nếu nó liên quan đến các vấn đề chính trị, xã hội và văn hóa. Điều này đưa YouTube vào hàng ngũ các nền tảng như Meta và X – những công ty đã nhượng lại quyền kiểm soát nội dung cho cộng đồng trong bối cảnh áp lực từ chính quyền Đảng Cộng hòa gia tăng.
Từ “gỡ bỏ 25%” lên “khoan dung 50%”
Theo chính sách cũ, YouTube sẽ xóa video “có lợi ích công cộng” nếu 25% nội dung của video vi phạm quy định. Tuy nhiên, từ ngày 18/12, ngưỡng vi phạm được nâng lên 50% – nghĩa là miễn là một nửa nội dung còn lại không vi phạm, video sẽ được giữ nguyên trên nền tảng.
Danh sách nội dung được miễn trừ bao gồm các cuộc họp hội đồng thành phố, phát biểu tranh cử, podcast chính trị, và các cuộc thảo luận về bầu cử, ý thức hệ, phong trào xã hội, chủng tộc, giới tính, phá thai, nhập cư và kiểm duyệt.
Việc nới lỏng đặc biệt có lợi cho các nhà sáng tạo nội dung chính trị có thời lượng video dài, kết hợp giữa bình luận cá nhân và dẫn tin. Đồng thời, YouTube cũng tránh được các chỉ trích từ giới chính trị gia và nhà hoạt động từng lên án cách xử lý nội dung liên quan đến Covid-19, bầu cử năm 2020 và Hunter Biden.
Trường hợp cụ thể: Ví dụ từ tài liệu huấn luyện
Trong quá trình đào tạo, nhóm “trust and safety” của YouTube đã đưa ra các ví dụ cụ thể minh họa cho chính sách mới:
Video “RFK Jr. Delivers SLEDGEHAMMER Blows to Gene-Altering JABS” vi phạm quy định về thông tin sai lệch liên quan đến vaccine Covid vì cho rằng vaccine thay đổi gen người. Tuy nhiên, YouTube quyết định giữ video vì “mức độ quan tâm công chúng vượt quá mức độ rủi ro.” Video được đánh giá là có giá trị tin tức do nhắc đến các chính trị gia nổi bật như Robert F. Kennedy Jr., Elon Musk và Megyn Kelly.
Một video 43 phút có sử dụng lời lẽ xúc phạm người chuyển giới, nhưng được giữ lại vì chỉ có một vi phạm cá biệt, không cấu thành hành vi quấy rối có hệ thống.
Một video hơn ba giờ từ Hàn Quốc, trong đó một bình luận viên nói rằng tưởng tượng thấy cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol bị hành quyết bằng máy chém. Dù lời lẽ gây sốc, YouTube giữ video vì nội dung chủ yếu bàn về quy trình luận tội và bắt giữ ông Yoon, và kết luận rằng “mong muốn hành hình không có tính khả thi.”
Lợi ích cho nhà sáng tạo và chính trị gia
Chính sách mới tạo ra vùng đệm cho các cá nhân và tổ chức có ảnh hưởng chính trị. Các nội dung có yếu tố gây tranh cãi hoặc nhạy cảm, từng bị gỡ bỏ trước đây, giờ đây được đánh giá dựa trên “giá trị công chúng” thay vì áp dụng máy móc theo bộ quy tắc.
Đối với các doanh nghiệp truyền thông, nhà sáng tạo nội dung dài hơi, hoặc podcast chính trị, YouTube trở nên thân thiện hơn, mở ra cơ hội phân phối rộng rãi ngay cả với những chủ đề nhạy cảm.
YouTube đồng thời duy trì ưu thế cạnh tranh khi đóng vai trò là nền tảng phân phối podcast lớn, trong bối cảnh Apple và Spotify cũng đang gia tăng kiểm duyệt để giữ chân nhà quảng cáo.
Xung đột giữa thương mại và kiểm duyệt
Từ trước đến nay, YouTube luôn duy trì chính sách kiểm duyệt chặt để giữ nền tảng “sạch” và hấp dẫn với các nhãn hàng quảng cáo lớn. Công ty cấm nội dung khiêu dâm, bạo lực, phát ngôn thù hận và thông tin sai lệch.
Tuy nhiên, các quy định luôn có ngoại lệ nếu video có giá trị giáo dục, tài liệu, khoa học hoặc nghệ thuật. Chính sách mới đơn giản là mở rộng các trường hợp ngoại lệ này, nhất là với nội dung “liên quan công chúng”.
Theo Nicole Bell – người phát ngôn của YouTube – nền tảng vẫn cập nhật chính sách thường xuyên: bỏ các quy định lỗi thời (như quy định về thông tin sai lệch Covid năm 2023) và bổ sung các quy định mới (như cấm nội dung dẫn người xem đến website cờ bạc).
Phản ứng từ giới nghiên cứu và tổ chức giám sát
Một số học giả và tổ chức cảnh báo rằng chính sách mới có thể dẫn đến sự lan truyền mạnh hơn của phát ngôn thù hận và tin giả:
Tổ chức Center for Countering Digital Hate ghi nhận một ví dụ trên X: bài viết sai sự thật về cử tri nhập cư bất hợp pháp đã đạt hơn 74 triệu lượt xem – điều sẽ không xảy ra nếu chính sách kiểm duyệt cũ còn hiệu lực.
Imran Ahmed, CEO của tổ chức, cho rằng các thay đổi không xuất phát từ “tự do ngôn luận” mà nhằm giảm chi phí vận hành và tăng tương tác người dùng – yếu tố then chốt để tăng doanh thu quảng cáo.
Megan A. Brown, nghiên cứu sinh tại Đại học Michigan, lo ngại YouTube đang rời xa nguyên tắc “ngôn luận có kiểm soát” và tiến vào vùng xám nơi bất kỳ nội dung nào cũng có thể được giữ lại dưới cái mác “giá trị công chúng”.
Tác động đến thị trường nội dung và chiến lược truyền thông
Với chính sách mới, YouTube đang tái định vị vai trò của mình từ một nền tảng kiểm duyệt nội dung nghiêm ngặt sang một “đấu trường mở” nơi tranh luận chính trị và xã hội được ưu tiên hiển thị, kể cả khi chứa thông tin gây tranh cãi.
Đối với các doanh nhân truyền thông, hãng quảng cáo và doanh nghiệp sở hữu thương hiệu cá nhân trên nền tảng video, đây là thay đổi cần theo dõi sát. Việc hiểu rõ ranh giới mới của YouTube giúp hoạch định chiến lược nội dung phù hợp và tận dụng tối đa kênh phân phối mà không vướng vào rủi ro gỡ bỏ như trước kia.
shared via nytimes,
