Hollywood sắp mất đi "gác kho thời gian"? Câu chuyện hồi sinh lịch sử qua từng món đạo cụ – và nguy cơ biến mất của History for Hire
09/05/25
Từ cây đàn Timothée Chalamet từng chơi trong A Complete Unknown, chiếc xe nôi đen u ám trong The Addams Family, cho đến máy chém cao 2,5 mét dùng trong Wednesday của Netflix – tất cả đều đến từ một nơi: History for Hire, kho đạo cụ kỳ diệu tại North Hollywood, đã phục vụ ngành công nghiệp giải trí suốt gần 40 năm.
Được ví như "gác mái ký ức" của Hollywood, kho chứa hơn hàng trăm nghìn món đồ quý hiếm trải dài từ thập niên 1940 đến 1980: hộp ngũ cốc Wheaties cổ, máy sấy tóc nhựa đội đầu, máy quay truyền hình khổng lồ, máy điện tín, điện thoại công cộng, đến cả Walkman chống nước màu vàng. Nhưng giờ đây, nơi này đang đứng trước nguy cơ… phải đóng cửa.
Cái giá của ký ức: Chi phí, cạnh tranh, và làn sóng bỏ phố về quê
History for Hire từng có 25 nhân viên trước đại dịch, nay chỉ còn 11. Vợ chồng sáng lập Jim (74 tuổi) và Pam Elyea (71 tuổi) đang rút dần tiền tiết kiệm để duy trì hoạt động. Hợp đồng thuê nhà 3.000 mét vuông của họ sẽ hết hạn vào tháng 7, và tiền thuê dự kiến tăng 25% – tức khoảng 500.000 USD mỗi năm.
Ngành công nghiệp cũng đang thay đổi. Ngày càng ít phim và chương trình truyền hình quay tại Los Angeles – thay vào đó là những bang có ưu đãi thuế mạnh hơn như Georgia và New Mexico. Trong khi đó, hàng loạt xưởng đạo cụ nhỏ đã đóng cửa. Gần đây nhất là Faux Library (chuyên sách giả), hay Modern Props (đồ tương lai). “Mất History for Hire nữa thì không biết chúng tôi sẽ làm sao,” một nhà thiết kế cảnh than thở.
Vì sao History for Hire đặc biệt?
Sự chính xác đến từng chi tiết là điều làm nên thương hiệu của họ. Từ máy Moviola cổ cho Good Night, and Good Luck đến các máy quay thập niên 1960 cho vở nhạc kịch Broadway Hippest Trip: The Soul Train Musical, họ không chỉ cung cấp đạo cụ – mà còn cung cấp cả… lịch sử.
- Mỗi món đạo cụ đều có “hồ sơ phim ảnh” riêng: một chiếc túi da nâu từng xuất hiện trong The Patriot, The Alamo và Pirates of the Caribbean.
- Một bộ trống Vistalite: giá thuê 495 USD/tuần; dù một đôi dùi trống từ thập niên 1970 chỉ 2 USD.
- Mức phí thuê: khoảng 10% giá trị món hàng cho mỗi tuần – nhưng để gồng nổi tiền thuê mặt bằng, họ sẽ phải thuê được… hàng ngàn đôi dùi trống cùng lúc.
- Không chỉ là nơi chứa đồ cổ, History for Hire còn là nơi thợ chế tác đạo cụ phục chế, in 3D, chế máy, chế đèn – và quan trọng hơn cả: truyền nghề. Cựu nghệ sĩ thiết kế Richard Adkins (76 tuổi, 51 năm kinh nghiệm) nói: “Bạn có thể tra Google, nhưng những người như tôi còn nhớ được mùi vị của những thập niên đó.”
Cú bắt tay đầu tiên với Hollywood
Thành lập từ một căn hộ nhỏ, History for Hire gây tiếng vang đầu tiên khi cho thuê áo giáp, radio và thiết bị y tế cho bộ phim Platoon (1986) của Oliver Stone – dù họ lúc đó mới khởi nghiệp và “nổ” khá nhiều về quy mô. Giờ đây, họ có một kho khổng lồ, thư viện chuyên dụng và mạng lưới khách hàng trải từ Los Angeles đến… Nam Cực.
Dẫu vậy, vợ chồng Elyea hiểu rằng họ không thể làm mãi. Họ đang cân nhắc ký hợp đồng thuê thêm 2 năm – thay vì 5 năm – và hy vọng sẽ có ai đó tiếp quản di sản này. “Tôi từng mơ đến lúc trao lại cho thế hệ kế tiếp,” Pam nói, “nhưng giờ chưa rõ đó sẽ là món quà… hay gánh nặng.”
Lời cảnh báo cho Hollywood
Nếu không còn những nơi như History for Hire, những khung cảnh sống động, chi tiết và chân thực trên màn ảnh sẽ khó lòng tái hiện. Như lời nhà thiết kế đoạt Oscar Nancy Haigh (Once Upon a Time in Hollywood): “Chính những nơi như vậy tạo ra linh hồn cho bộ phim bạn đang xem.”
Với lịch sử, kinh nghiệm và niềm đam mê không ai có thể nhân bản bằng AI hay CGI, câu hỏi lớn là: Liệu Hollywood có đủ sức giữ lấy phần hồn của chính mình?
Pam kết lại với một nỗi niềm: “Tôi không muốn mình là nhà đạo cụ cuối cùng còn trụ lại ở Los Angeles.”
shared via nytimes,
