Putin đồng ý dừng tấn công trong 30 ngày, nhưng không ngừng bắn ở Ukraine
19/03/25
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý vào thứ Ba tạm thời ngừng tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine nhưng từ chối ủng hộ một lệnh ngừng bắn hoàn toàn trong 30 ngày mà Tổng thống Donald Trump hy vọng sẽ là bước đầu tiên hướng tới một thỏa thuận hòa bình lâu dài.
Ukraine cho biết họ sẽ ủng hộ thỏa thuận thu hẹp này, theo đó yêu cầu cả hai quốc gia ngừng tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau trong khoảng một tháng. Các chuyên gia nhận định Putin đã tránh đưa ra những nhượng bộ đáng kể, có thể là một chiến thuật nhằm kéo dài thời gian trong bối cảnh quân đội Nga đang tiến công ở miền đông Ukraine.
Nhà Trắng thông báo rằng các cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn trên biển Đen, cũng như một lệnh ngừng bắn toàn diện hơn và một thỏa thuận hòa bình lâu dài, sẽ bắt đầu ngay lập tức sau cuộc điện đàm kéo dài giữa Trump và Putin vào thứ Ba.
Hiện vẫn chưa rõ liệu Ukraine có tham gia vào các cuộc đàm phán này hay không. Đặc phái viên của Trump, Steve Witkoff, cho biết các cuộc đàm phán sẽ diễn ra tại Jeddah, Ả Rập Xê Út vào Chủ Nhật.
"Cho đến gần đây, chúng tôi vẫn chưa đạt được sự đồng thuận về hai khía cạnh này – lệnh ngừng bắn liên quan đến năng lượng và cơ sở hạ tầng, cũng như lệnh cấm bắn trên biển Đen – nhưng hôm nay chúng tôi đã đạt được điều đó. Tôi nghĩ từ đây đến một lệnh ngừng bắn hoàn toàn không còn xa," Witkoff nói trong chương trình "Hannity" của Fox News.
Điện Kremlin chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức đối với yêu cầu bình luận của Reuters về phát biểu của Witkoff, do yêu cầu được gửi ngoài giờ làm việc.
Điện Kremlin cho biết, Putin đã ra lệnh cho quân đội Nga ngừng tấn công các cơ sở năng lượng sau cuộc trao đổi với Trump.
Tuy nhiên, ông bày tỏ lo ngại rằng lệnh ngừng bắn tạm thời có thể giúp Ukraine tái vũ trang và huy động thêm binh sĩ. Ông cũng nhấn mạnh yêu cầu rằng bất kỳ giải pháp nào cũng phải bao gồm việc chấm dứt toàn bộ viện trợ quân sự và tình báo cho Ukraine, theo tuyên bố từ Điện Kremlin.
Trump nói với Fox News rằng vấn đề viện trợ cho Ukraine không được đề cập trong cuộc trò chuyện.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết nước này sẽ ủng hộ đề xuất ngừng tấn công vào các cơ sở năng lượng và hạ tầng trong 30 ngày. Ông cũng thông tin rằng Nga đã phóng hơn 40 máy bay không người lái vào tối thứ Ba, tấn công một bệnh viện ở Sumy và các khu vực khác, bao gồm cả khu vực Kyiv bao quanh thủ đô Ukraine.
"Hôm nay, Putin trên thực tế đã từ chối đề xuất về một lệnh ngừng bắn hoàn toàn. Thế giới cần phải bác bỏ mọi nỗ lực của Putin nhằm kéo dài cuộc chiến," Zelenskiy viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram.
Trump, người từng có mối quan hệ phức tạp với Zelenskiy, đã có những phát biểu tích cực về cuộc gọi của ông với Putin.
"Chúng tôi đã có một cuộc gọi tuyệt vời. Nó kéo dài gần hai giờ," Trump nói trên chương trình The Ingraham Angle của Fox News.
Tuy nhiên, tổng thống Mỹ đã không đạt được điều ông mong muốn. Ukraine – quốc gia mà Trump từng mô tả là khó làm việc hơn Nga – đã đồng ý với đề xuất của Mỹ về một lệnh ngừng bắn toàn diện kéo dài 30 ngày. Nhưng Putin thì không.
"Cuộc gọi này cho thấy Nga sẽ là một đối tác đối thoại rất khó khăn và sự thiếu thiện chí chung của Nga trong việc thảo luận nghiêm túc về việc chấm dứt chiến tranh," Kristine Berzina, giám đốc điều hành tại viện nghiên cứu German Marshall Fund, nhận định. Bà gọi lệnh ngừng bắn hạn chế này là "một bước tiến rất nhỏ."
Kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, Ukraine đã cố gắng chống trả nước láng giềng lớn hơn nhiều bằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa sâu vào lãnh thổ Nga, bao gồm cả các cơ sở năng lượng. Những cuộc tấn công này, mà Moscow gọi là hành động khủng bố, đã giúp Kyiv duy trì áp lực lên nền kinh tế Nga.
Điều đó có nghĩa là một lệnh ngừng bắn đối với các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng có thể mang lại lợi ích cho Nga, theo Maria Snegovaya, chuyên gia cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội sau cuộc gọi, Trump cho biết ông và Putin đã đồng ý nhanh chóng hướng tới một lệnh ngừng bắn và cuối cùng là một thỏa thuận hòa bình lâu dài.
"Nhiều yếu tố của một 'Hợp đồng Hòa bình' đã được thảo luận, bao gồm thực tế là hàng nghìn binh sĩ đang thiệt mạng, và cả Tổng thống Putin lẫn Tổng thống Zelenskyy đều muốn chấm dứt điều này," Trump viết, sử dụng một cách đánh vần khác cho tên của nhà lãnh đạo Ukraine.
Ukraine tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng họ sẵn sàng chấp nhận một lệnh ngừng bắn hoàn toàn kéo dài 30 ngày, một bước đi mà các quan chức Mỹ cho rằng sẽ dẫn đến một vòng đàm phán quan trọng hơn nhằm chấm dứt cuộc xung đột lớn nhất châu Âu kể từ Thế chiến II. Chiến tranh đã khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng hoặc bị thương, hàng triệu người phải di tản và nhiều thị trấn bị phá hủy hoàn toàn.
Trump đã ám chỉ rằng một thỏa thuận hòa bình lâu dài có thể bao gồm những nhượng bộ lãnh thổ từ Kyiv và quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine.
Zelenskiy, người đến Helsinki để thăm chính thức vào thứ Ba ngay sau khi cuộc gọi giữa Trump và Putin kết thúc, cho biết châu Âu cần phải được tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình cho Ukraine.
Cuộc trao đổi giữa Trump và Putin diễn ra trong bối cảnh Israel nối lại các cuộc tấn công vào Hamas ở Gaza, đe dọa một thỏa thuận ngừng bắn mong manh và nhấn mạnh sự khó khăn trong việc duy trì các lệnh ngừng bắn lâu dài trong các cuộc xung đột kéo dài.
Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về cách ngăn chặn các cuộc xung đột trong tương lai ở Trung Đông và "cùng chia sẻ quan điểm rằng Iran không bao giờ được phép có khả năng hủy diệt Israel," theo tuyên bố từ Nhà Trắng.
SỰ DỊCH CHUYỂN CỦA MỸ LÀM DẤY LÊN LO NGẠI Ở CHÂU ÂU
Lực lượng Nga đang tiến công ở miền đông Ukraine và đẩy lùi quân đội Ukraine khỏi khu vực Kursk của Nga.
Thỏa thuận về một lệnh ngừng bắn hạn chế phản ánh mong muốn của Trump trong việc bình thường hóa quan hệ với Nga và cho thấy Putin có thể đang cố kéo dài thời gian, theo Susan Colbourn, chuyên gia về an ninh châu Âu tại Trường Chính sách Công Sanford thuộc Đại học Duke.
"Điều đáng chú ý là Trump yêu cầu quá ít nhượng bộ từ Nga, dù họ là bên xâm lược nước láng giềng," Colbourn nhận xét.
Những động thái hòa giải của Trump với Putin kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1 đã khiến các đồng minh Mỹ lo ngại.
Ukraine và các đồng minh phương Tây từ lâu đã mô tả cuộc xâm lược của Nga là một hành động thôn tính đế quốc, và Zelenskiy cáo buộc Putin cố tình kéo dài chiến tranh.
Zelenskiy khẳng định chủ quyền của Ukraine là không thể thương lượng, và Nga phải trả lại toàn bộ lãnh thổ mà họ đã chiếm giữ.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cảnh báo hôm thứ Ba rằng Nga đã mở rộng mạnh mẽ năng lực sản xuất công nghiệp quân sự để chuẩn bị cho "cuộc đối đầu trong tương lai với các nền dân chủ châu Âu."
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Berlin cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào thứ Ba, Thủ tướng Đức sắp mãn nhiệm Olaf Scholz cho rằng lệnh ngừng bắn hạn chế là một bước tiến quan trọng nhưng vẫn kêu gọi một lệnh ngừng bắn toàn diện. Ông nhấn mạnh rằng Ukraine phải tham gia vào bất kỳ quyết định cuối cùng nào.
Nga đã sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine vào năm 2014 và kiểm soát phần lớn bốn khu vực phía đông Ukraine sau cuộc xâm lược năm 2022. Tổng cộng, Nga hiện chiếm khoảng một phần năm lãnh thổ Ukraine.
Putin tuyên bố ông đưa quân vào Ukraine vì sự mở rộng của NATO đe dọa an ninh Nga. Ông yêu cầu Ukraine từ bỏ tham vọng gia nhập liên minh quân sự phương Tây này.
Putin cũng nhấn mạnh rằng Nga phải giữ quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ Ukraine mà họ đã chiếm, phương Tây nên dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, và Kyiv cần tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống. Zelenskiy, được bầu vào năm 2019, vẫn tại vị theo lệnh thiết quân luật mà ông ban hành do chiến tranh.
shared via Reuters,
