Bryan Johnson – Hành trình bất tử và cái giá của sự kiểm soát tuyệt đối
05/04/25
 |
| Bryan Johnson tại nhà riêng ở Los Angeles năm 2023. Ông là nhân vật trong phim tài liệu của Netflix “Don’t Die: The Man Who Wants to Live Forever.” Ảnh: Agaton Strom/Redux |
Bryan Johnson, nhà sáng lập Blueprint và từng bán Braintree cho PayPal với giá hàng trăm triệu USD, là một biểu tượng đang gây tranh cãi trong giới khởi nghiệp công nghệ và sức khỏe. Từ một doanh nhân thành đạt, ông chuyển hướng sang lĩnh vực kéo dài tuổi thọ, tạo dựng thương hiệu cá nhân xoay quanh việc tự mình thử nghiệm chế độ ăn uống, thực phẩm chức năng và công nghệ sinh học – thậm chí truyền máu con trai và sốc điện cơ quan sinh dục để “tối ưu hóa” chức năng sinh lý.
Thông qua dự án Blueprint, Johnson không chỉ bán các sản phẩm sức khỏe mà còn biến bản thân thành hiện thân của “giấc mơ bất tử.” Phim tài liệu của Netflix năm 2024 đã góp phần đưa ông trở thành gương mặt đại diện cho xu hướng “biohacking” tại Thung lũng Silicon. Nhưng sau ánh hào quang truyền thông, câu chuyện thật lại phức tạp hơn nhiều – đặc biệt là khi mô hình kiểm soát bằng hợp đồng bảo mật (NDA) bắt đầu sụp đổ.
Trong suốt gần một thập kỷ, Johnson yêu cầu gần như tất cả những người tiếp xúc với mình – từ nhân viên, đối tác kinh doanh, người tình cho đến bạn bè – phải ký các thỏa thuận bảo mật nghiêm ngặt. Với mục tiêu duy trì quyền kiểm soát tuyệt đối hình ảnh cá nhân và các hoạt động bên trong công ty, ông sử dụng NDA như một “lá chắn” pháp lý, nhiều khi đổi lấy lương, trợ cấp hoặc sự im lặng sau mâu thuẫn.
Tuy nhiên, khi Blueprint đối mặt với khó khăn tài chính, các câu hỏi về chất lượng sản phẩm, và môi trường làm việc bị cho là vượt quá giới hạn chuyên nghiệp, nhiều nhân viên cũ bắt đầu phản kháng. Một số người, trong đó có trợ lý cá nhân cũ và một vị hôn thê từng làm việc cho ông, đã đệ đơn khiếu nại lên Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia Mỹ (NLRB), cho rằng các NDA này vi phạm quyền cơ bản của người lao động.
Câu chuyện trở nên nhạy cảm hơn khi Blueprint triển khai một thử nghiệm với 1.700 khách hàng – họ phải trả hơn 2.100 USD để tham gia nghiên cứu về hiệu quả của sản phẩm. Kết quả nội bộ cho thấy hơn 60% gặp tác dụng phụ như buồn nôn, đau bụng, giảm testosterone, thậm chí tiền tiểu đường. Tuy nhiên, Johnson không công bố đầy đủ dữ liệu và chỉ chọn lọc các con số đẹp để truyền thông.
Bên trong Blueprint – một công ty hoạt động từ chính nhà riêng của Johnson – ranh giới giữa đời sống cá nhân và công việc bị xóa nhòa. Nhiều nhân viên cho biết họ phải ký "thỏa thuận chấp nhận" – một dạng tài liệu bất thường, xác nhận rằng họ không thấy khó chịu khi Johnson đi lại bán khỏa thân, bàn luận chuyện tình dục nơi làm việc, hay có những hành vi vượt chuẩn mực thông thường.
Những hành vi pháp lý của Johnson càng gây chú ý khi ông đưa bạn gái cũ – Taryn Southern – ra tòa trọng tài, yêu cầu cô tuân thủ NDA ngay cả khi bị sa thải khi đang điều trị ung thư giai đoạn 3. Ông còn công khai chỉ trích cô trên mạng xã hội, trong khi Southern không thể tự bảo vệ vì bị ràng buộc bởi NDA, và cuối cùng bị xử thua, phải trả hơn 584.000 USD phí pháp lý cho ông.
Câu chuyện của Bryan Johnson là lời cảnh tỉnh cho các doanh nhân đang xây dựng thương hiệu xoay quanh chính bản thân mình. Khi cá nhân hòa lẫn vào mô hình kinh doanh, danh tiếng và hành vi riêng tư không còn là chuyện cá nhân. Sự kiểm soát thái quá – dù với mục tiêu bảo vệ thương hiệu – có thể phản tác dụng khi biến môi trường làm việc thành nơi thiếu minh bạch và mất đi sự an toàn tâm lý cho nhân viên.
Từ góc nhìn khởi nghiệp, Johnson là minh chứng cho mặt sáng và tối của mô hình “founder-driven brand.” Ông tạo ra một công ty triệu đô từ sức hút cá nhân, nhưng cũng khiến chính sự kiểm soát ấy đẩy công ty vào khủng hoảng niềm tin. Với các doanh nhân khác, đặc biệt là những người định hướng cá nhân như một "USP," đây là lúc cần tự hỏi: kiểm soát hình ảnh đến mức nào là đủ – và đâu là ranh giới không nên vượt qua?
shared via nytimes,
