Khi lạm phát tấn công biểu tượng bữa sáng New York: Một chiếc bánh sandwich, một câu chuyện kinh doanh sinh tồn
31/05/25
Chiếc bánh bacon, egg and cheese – gồm thịt xông khói, trứng và phô mai kẹp giữa hai lát bánh – từ lâu đã là món ăn sáng không thể thiếu của người New York. Nhưng giờ đây, nó không còn "bình dân" như xưa. Tại cửa hàng El Vacilon Grocery ở khu East Flatbush (Brooklyn), giá bánh mới tăng từ 4,50 USD lên 5 USD, lần đầu tiên kể từ năm 2019.
Chủ cửa hàng là vợ chồng Freddy và Yovanna Melo – những người đã sống với nghề bodegueros suốt hơn 40 năm. Họ buộc phải tăng giá sau khi giá trứng tăng vọt đầu năm 2025. Trước kia, một tá trứng chỉ khoảng 2–3 USD, nhưng có lúc lên tới 8 USD; đơn hàng gần nhất là 3,96 USD/tá. Một khối thịt xông khói 25 pound có giá gần 100 USD, trong khi 5 pound phô mai là 27,80 USD. Họ mua 100 ổ bánh/ngày với giá 45 USD.
Chi phí lao động cũng không hề nhẹ: El Vacilon thuê 3 nhân viên với mức lương 16,90 USD/giờ, chiếm khoảng 50% tổng chi phí vận hành. Dù sở hữu toà nhà, vợ chồng Melo vẫn phải trả 4.900 USD tiền thế chấp mỗi tháng, cùng hóa đơn điện có thể lên tới 3.000 USD vào mùa hè. Thuế bất động sản hàng quý là 4.088 USD.
Cửa hàng từng thu về 3.000 USD/ngày, nhưng hiện chỉ còn khoảng 2.000 USD. May thay, họ còn thu được 6.200 USD/tháng tiền cho thuê 4 căn hộ phía trên cửa hàng. Melo nói thẳng: “Nếu không mua toà nhà từ thập niên 1980, chắc chúng tôi không thể trụ nổi đến hôm nay.”
Điều hành một bodega – dạng tiệm tạp hóa nhỏ đặc trưng của New York – chưa bao giờ dễ dàng. Thành phố có khoảng 15.000 bodega, phần lớn chỉ rộng vài chục mét vuông, phục vụ các món ăn nhanh, hàng tiêu dùng và là điểm tựa cho cộng đồng địa phương. Nhưng vì diện tích nhỏ, các bodega không thể mua hàng số lượng lớn để được chiết khấu như siêu thị. Ví dụ: một gallon sữa tại El Vacilon có giá 5,50 USD, đắt hơn 1 USD so với siêu thị bên kia đường.
Trong khi khách hàng kêu ca vì giá cao, nhà Melos không còn lựa chọn. Họ đặt mục tiêu lợi nhuận 30–40% mỗi món hàng, nhưng lạm phát khiến việc duy trì biên lợi nhuận ngày càng khó.
Áp lực còn đến từ cạnh tranh. Ngoài siêu thị, họ phải đối đầu với BJ’s Wholesale Club mở cách đây 15 năm, các sạp trái cây mới, và cả những bodega khác. Khách quen ngày xưa gọi điện đặt đồ mỗi sáng giờ cũng ít dần. Câu nói “chúng tôi đang sống sót” của bà Melo không chỉ là lời than vãn, mà là một sự thật của những doanh nhân nhỏ đang vật lộn giữa áp lực thị trường hiện đại.
Tuy vậy, El Vacilon vẫn giữ được nét đặc trưng New York: chiếc sandwich được gói trong giấy sáp và giấy bạc, cắt làm đôi và được gọi bằng cái tên đầy tự hào – “bandera” (lá cờ) – vì nó đại diện cho văn hoá bodega của thành phố này. Một ngày bận rộn, đầu bếp Solano De Los Santos có thể làm tới 60 chiếc trước bữa trưa.
El Vacilon có nghĩa là “niềm vui” trong tiếng Tây Ban Nha. Nhưng với những con số chi phí ngày càng tăng, niềm vui ấy giờ đây là một bài toán tồn tại thực tế.
shared via nytimes,
