Apple và cơn bão thuế quan
21/05/25
Liệu chiếc iPhone tiếp theo của bạn có thể có giá lên tới 2.000 USD, thậm chí 3.500 USD? Câu hỏi tưởng chừng viển vông này lại là tâm điểm của một bài toán hóc búa mà Tim Cook — CEO của Apple — đang đối mặt. Và đáp án của nó không chỉ ảnh hưởng đến Apple, mà còn đến toàn bộ thị trường tài chính Mỹ.
Apple là công ty có vốn hóa lớn nhất thế giới kể từ 2011 và từng chiếm 8% giá trị toàn bộ chỉ số S&P 500. Nếu bạn đang đầu tư vào quỹ chỉ số, Apple chính là khoản nắm giữ lớn nhất của bạn. Một cảnh báo lợi nhuận đơn giản vào năm 2019 từ Apple đã đủ để làm chao đảo thị trường toàn cầu.
Tuy nhiên, đòn đánh mới từ Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai đang khiến tương lai đó lung lay. Những biện pháp thuế quan hà khắc áp lên Trung Quốc — nơi sản xuất tới 90% iPhone toàn cầu — là mối đe dọa trực diện đến chuỗi cung ứng của Apple.
Trump muốn Apple sản xuất tại Mỹ, nhưng điều đó là bất khả thi về cả chi phí và năng lực. Theo phân tích từ Wedbush, một chiếc iPhone "Made in USA" sẽ có giá hơn 3 lần hiện tại — tức khoảng 3.500 USD. Lý do bởi Mỹ không có hệ sinh thái công nghiệp đủ mạnh, không có đủ lao động có kỹ năng, không có hệ thống logistics và cụm công nghiệp tích hợp như ở Trung Quốc.Trong khi đó, Trung Quốc có tới 300 – 500 triệu lao động di cư, phục vụ những đợt sản xuất cao điểm — con số gần bằng toàn bộ dân số Mỹ.
Việc chuyển toàn bộ sản xuất khỏi Trung Quốc có thể ngốn hàng trăm tỷ USD, chưa kể nguy cơ chọc giận Bắc Kinh và mất thị phần tại thị trường hơn 70 tỷ USD này.
Trong nhiệm kỳ đầu của Trump, Tim Cook đã khéo léo "ru ngủ" ông bằng sự thân thiện. Apple được miễn phần lớn các thuế quan nhờ chiến dịch vận động ngầm, trong khi vẫn giữ nguyên dây chuyền sản xuất ở Trung Quốc. Trump từng tuyên bố Cook sẽ xây “ba nhà máy lớn” tại Mỹ, nhưng thực tế Apple không xây cái nào. Thay vào đó, Apple ngày càng gắn bó với Trung Quốc. Số lượng nhà cung ứng Trung Quốc trong danh sách đối tác chủ lực của Apple tăng từ 17 lên 52 từ năm 2012 đến 2023, thay thế các nhà cung ứng Mỹ và Đài Loan.
Năm 2025, Cook thậm chí quyên góp 1 triệu USD và tham dự lễ nhậm chức lần hai của Trump, rồi công bố kế hoạch chi 500 tỷ USD cho sản xuất tại Mỹ. Nhưng con số này dường như là “bánh vẽ”: chỉ có 4 sáng kiến cụ thể được công bố, và tổng ngân sách có thể chưa đến 1/10 số tiền cam kết. Trừ phi Apple tính gộp cả mua lại cổ phiếu và chi trả cổ tức — vốn chẳng liên quan gì đến sản xuất nội địa — thì lời hứa này chỉ là chiêu trò chính trị.
Khác với nhiệm kỳ trước, lần này Trump mạnh tay hơn rất nhiều. Các mức thuế mới sẽ có hiệu lực vào thứ Tư tuần này, và có thể làm giảm lợi nhuận hằng năm của Apple tới 40 tỷ USD, theo Rosenblatt Securities.
shared via nytimes,
