Trump, Apple và Ấn Độ: Căng thẳng mới trong đàm phán thuế quan
23/05/25
 |
| Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã gặp Tổng thống Trump vào tháng 2 |
Ấn Độ và Apple đã đầu tư hàng tỷ USD và nhiều năm hợp tác để chuyển dịch sản xuất khỏi Trung Quốc – một bước đi chiến lược giữa bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, đây là thành quả đáng tự hào. Nhưng với Tổng thống Donald Trump, đây lại là con bài mặc cả.
Hiện tại, Ấn Độ đang phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu 26% do ông Trump áp đặt – chỉ thấp hơn một chút so với mức thuế áp lên hàng Trung Quốc. Trong khi đó, Trump lại bất ngờ xuống thang với Trung Quốc, khiến lợi thế thương mại của Ấn Độ bị xói mòn.
Đòn giáng mạnh nhất đến vào ngày 15/5, khi ông Trump tuyên bố: “Tôi nói với Tim Cook (CEO Apple): ‘Chúng tôi không quan tâm đến việc các anh sản xuất ở Ấn Độ. Họ có thể tự lo. Các anh nên tăng sản lượng ở Mỹ’.” Đây được xem là cú tát vào mặt Ấn Độ – quốc gia được xem là đối tác thân cận và điểm đến thay thế Trung Quốc của nhiều tập đoàn Mỹ.
Trước đây, gần như 100% iPhone được lắp ráp tại Trung Quốc. Nhưng đến cuối năm 2025, hơn 25% iPhone dự kiến sẽ được sản xuất tại Ấn Độ – chủ yếu tại bang Tamil Nadu. Chính quyền địa phương đã xây ký túc xá cho công nhân, chính phủ trung ương thì tung ra nhiều gói trợ cấp sản xuất công nghệ cao từ năm 2020.
Tiền lương tại Ấn Độ cũng là một lợi thế cạnh tranh rõ rệt. Các công đoàn ở Tamil Nadu ước tính mức lương trung bình hàng tháng chỉ khoảng 233 USD, thậm chí các kỹ sư cũng có mức lương rẻ hơn nhiều so với Trung Quốc. Các nhà sản xuất như Foxconn đã giúp nâng cấp chuỗi cung ứng, tạo nên hệ sinh thái công nghiệp tương tự Trung Quốc cách đây 20 năm.
Trong bối cảnh bị Trump gây sức ép, Ấn Độ đang nỗ lực đàm phán để được giảm mức thuế 26%. Bộ trưởng Thương mại Piyush Goyal đã bay sang Mỹ hai lần chỉ trong vài tuần để thúc đẩy tiến trình này. Ông cho biết đang “đẩy nhanh giai đoạn đầu của thỏa thuận thương mại song phương Ấn-Mỹ” – cho thấy Ấn Độ mong muốn đàm phán theo từng bước nhỏ.
Tuy nhiên, Trump không chỉ can thiệp vào kinh tế mà còn nhúng tay vào chính trị: ông tuyên bố đã giúp dàn xếp lệnh ngừng bắn giữa Ấn Độ và Pakistan về khu vực tranh chấp Kashmir và gắn điều đó với lợi ích thương mại, khiến các nhà ngoại giao Ấn Độ vô cùng tức giận. Một quan chức cấp cao phủ nhận việc thương mại từng được bàn tới trong các cuộc đối thoại về Kashmir.
Dù phát ngôn của Trump khiến giới doanh nhân Ấn Độ "sững sờ", nhiều nguồn tin thân cận với đoàn đàm phán nhận định đây chỉ là chiêu bài thương lượng chứ không phải dấu hiệu Apple sẽ rời bỏ Ấn Độ. Với mạng lưới nhà máy và chi phí sản xuất thấp, khó có khả năng Mỹ có thể cạnh tranh trực tiếp với lợi thế của Ấn Độ.
Một chuyên gia từ hãng Counterpoint Research nhận định: “Sản xuất iPhone không đơn giản – chúng có hơn 1.000 linh kiện. Apple phải mất gần một thập kỷ để xây chuỗi cung ứng ở Trung Quốc và hơn 5 năm để đạt công suất hiện tại ở Ấn Độ.”
shared via nytimes,
