Thương chiến và bữa tiệc nướng kiểu Mỹ: Vì sao burger ngày càng đắt đỏ?
13/05/25
 |
| Một trang trại gần União Bandeirantes, Brazil. Ảnh: Victor Moriyama/The New York Times |
Phần lớn miếng burger mà người Mỹ ăn mỗi ngày thực ra không hoàn toàn đến từ bò Mỹ. Chuỗi cung ứng thịt bò ở Mỹ phụ thuộc vào việc pha trộn thịt bò nội địa với thịt bò nhập khẩu – đặc biệt là từ Brazil, quốc gia đã trở thành nhà xuất khẩu thịt bò lớn nhất thế giới, vượt mặt cả Mỹ trong hai thập kỷ qua.
Tuy nhiên, cuộc chiến thuế quan của Tổng thống Trump đang làm xáo trộn chuỗi cung ứng này và đẩy giá thịt bò tăng mạnh. Khi Mỹ và Trung Quốc liên tục áp thuế trả đũa lẫn nhau, Brazil bất ngờ trở thành quốc gia hưởng lợi kép – vừa bán được nhiều thịt bò hơn sang Trung Quốc, vừa gia tăng xuất khẩu sang Mỹ.
Giá thịt bò Brazil tăng 20%, người tiêu dùng Mỹ trả giá
Kể từ tháng 4, giá thịt bò hàng hóa từ Brazil đã tăng khoảng 20%, theo dữ liệu thương mại. Trong khi đó, các doanh nghiệp chế biến thịt Mỹ đang tính toán lại cấu trúc chi phí:
- Mỹ nhập khẩu 1,3 tỷ USD thịt bò từ Brazil trong năm 2024, tăng hơn 50% so với năm 2023.
- Tuy nhiên, thịt bò Brazil giờ phải chịu thuế nhập khẩu 36% (gồm cả các thuế áp từ thập niên 1990 và thuế 10% mới từ Trump).
- Trong khi đó, thịt bò Brazil xuất sang Trung Quốc chỉ bị đánh thuế 12% – khiến Trung Quốc trở thành thị trường hấp dẫn hơn.
Mỹ tiêu thụ nhiều thịt bò xay hơn khả năng sản xuất. Thịt bò nội địa – thường nuôi bằng ngũ cốc để tạo ra các miếng steak cao cấp – không đáp ứng được nhu cầu về thịt nạc giá rẻ cho burger, taco hay lasagna. Do đó, các nhà chế biến thường pha trộn thịt bò Mỹ với thịt bò Brazil – loại ăn cỏ, nạc, giá rẻ.
“Không phải miếng thịt bò nào cũng như nhau,” giáo sư Glynn Tonsor (ĐH Kansas State) nói. “Chúng ta ăn nhiều thịt xay hơn chúng ta có thể sản xuất.”
Để giữ giá cạnh tranh, một số nhà sản xuất Mỹ đã trộn thêm thịt heo vào burger, như trường hợp của Kent Sander – chủ một nhà máy chế biến thịt ở Indiana.
Cơ hội lớn cho Brazil – Thách thức lâu dài cho Mỹ
Brazil hiện là nhà cung ứng số 1 thịt bò cho cả Mỹ và Trung Quốc – hai quốc gia có mức tiêu thụ thịt cao nhất thế giới. Với chi phí lao động thấp, đồng nội tệ yếu và diện tích chăn thả rộng lớn, Brazil có thể sản xuất thịt bò rẻ hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
Tổng thống Lula tuyên bố không muốn "phải chọn giữa Mỹ và Trung Quốc," nhưng thực tế, cố vấn chính sách của ông cho biết Trung Quốc mang lại ít rủi ro và nhiều cơ hội hơn. Sau khi Trung Quốc thu hồi giấy phép xuất khẩu của hơn 390 công ty thịt Mỹ, Brazil lập tức đề nghị lấp đầy khoảng trống.
Năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu hơn 13 tỷ USD thịt bò, gần 50% trong số đó đến từ Brazil. Họ đang chuyển dần từ thịt heo sang steak và lẩu bò – đặc biệt khi tầng lớp trung lưu tăng mạnh.
“Không quốc gia nào khác có thể đáp ứng mức cầu như vậy,” ông Roberto Perosa, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Thịt Brazil, nhận định.
Tập đoàn Grupo Fribal – một trong những doanh nghiệp hàng đầu ngành thịt bò Brazil – đang tăng quy mô đàn bò từ 40.000 lên 60.000 con trong năm tới, nhằm tận dụng nhu cầu tăng từ cả Mỹ và Trung Quốc.
Tuy nhiên, việc tăng sản lượng không dễ: hạn hán liên tiếp khiến sản lượng thịt bò Brazil năm 2025 dự báo giảm gần 5%, theo công ty tư vấn Safras & Mercado. Bên cạnh đó, các cảng biển của Brazil đang vận hành gần hết công suất – gây thêm thách thức cho xuất khẩu.
Mỹ gặp khó – burger vẫn sẽ cần Brazil
Tồn kho bò thịt tại Mỹ đã giảm xuống mức thấp nhất trong 73 năm, do hạn hán và chi phí thức ăn chăn nuôi tăng. Các chuyên gia cảnh báo: dù áp thuế, Mỹ vẫn buộc phải nhập khẩu thịt bò từ Brazil, vì không còn nguồn thay thế quy mô lớn tương đương.
“Cuối cùng, chính người tiêu dùng Mỹ sẽ là người trả giá,” ông Perosa nói.
Giá thịt bò xay tại các thành phố Mỹ đã tăng 43% trong 5 năm qua, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng tiết kiệm, nhu cầu về thịt giá rẻ sẽ còn tăng – và vậy là… burger sẽ tiếp tục đắt.
shared via nytimes,
