Đồng USD mất giá mạnh – và vị thế "tài sản an toàn" toàn cầu đang lung lay
15/04/25
 |
| Lưu ý: Chỉ số có trọng số của đồng đô la so với đồng euro, đồng yên Nhật, bảng Anh, đô la Canada, krona Thụy Điển và franc Thụy Sĩ. Nguồn: FactSet/ The New York Times |
Trong tuần qua, chỉ số DXY – thước đo sức mạnh của USD so với rổ các đồng tiền mạnh – đã giảm 5 phiên liên tiếp, đánh dấu mức mất giá hơn 8% từ đầu năm, tiến gần đáy ba năm. Nguyên nhân chính: làn sóng áp thuế toàn diện mà Tổng thống Trump phát động lên gần như toàn bộ hàng hóa nhập khẩu.
Thông thường, các nhà đầu tư kỳ vọng thuế nhập khẩu sẽ khiến đồng USD tăng – vì nhu cầu ngoại tệ giảm và sức ép lạm phát nội địa được triệt tiêu nhờ dòng tiền quay về. Nhưng lần này, diễn biến đi ngược. USD giảm mạnh cùng lúc với cổ phiếu và trái phiếu Mỹ – điều mà giới tài chính gọi là “hiện tượng hiếm, đáng lo và phản thị trường.”
Giới đầu tư bắt đầu “xoay trục” khỏi tài sản định danh bằng USD
Tình trạng mập mờ trong điều hành thương mại – khi Trump tuyên bố thuế hôm nay, miễn trừ ngày mai – khiến niềm tin vào chính sách Mỹ bị xói mòn. Những định chế từng xem trái phiếu kho bạc Mỹ là “phiên bản tiền mặt nâng cao” giờ đây phải đặt lại câu hỏi cơ bản: Liệu USD có còn là nơi trú ẩn an toàn?
Joe Brusuelas, kinh tế trưởng của RSM, cho rằng các ngân hàng trung ương và quỹ đầu tư lớn đang buộc phải tính đến “phương án không Mỹ.”
Hệ quả liên thị trường: lãi suất – hàng hóa – dòng vốn toàn cầu
Đồng USD không chỉ là đồng tiền dự trữ số một, mà còn hiện diện trong 90% giao dịch ngoại hối toàn cầu và gần như toàn bộ thị trường thương phẩm (dầu mỏ, kim loại, thực phẩm). Vì vậy, đợt giảm sâu của USD không chỉ là câu chuyện về Mỹ, mà là rung chấn lan rộng đến các cấu trúc tài chính toàn cầu.
Brad Setser (CFR) chỉ ra rằng: vốn đổ vào Mỹ suốt thập kỷ qua không phải vì an toàn, mà vì tìm kiếm lợi suất cao – đặc biệt là cổ phiếu công nghệ. Khi Trump khiến triển vọng trở nên bất định và rủi ro vĩ mô gia tăng, dòng tiền đầu cơ đang đảo chiều.
Kỳ vọng Fed đảo chiều chính sách – và rủi ro can thiệp chính trị
Rủi ro suy thoái tăng khiến nhiều nhà kinh tế tin rằng Fed sẽ buộc phải hạ lãi suất sớm hơn và mạnh hơn, bất chấp áp lực lạm phát. Christopher Waller (Thống đốc Fed) thừa nhận hôm thứ Hai rằng “tác động từ chính sách thuế của Trump là điều thị trường không đón nhận tích cực.”
Thêm một yếu tố đáng quan ngại: Trump có thể làm suy yếu tính độc lập của Fed trong nhiệm kỳ kế tiếp, khi nhiệm kỳ của Jerome Powell kết thúc vào 2026. Nếu điều đó xảy ra, niềm tin vào định chế tiền tệ số một thế giới sẽ bị lung lay, và theo đó là vị thế toàn cầu của USD.
“Safe haven” lung lay
Dù các chuyên gia như Setser cho rằng đồng USD sẽ không sụp đổ, nhưng sự xói mòn niềm tin trong vài tuần qua là thực – và nghiêm trọng. Trong một hệ thống tài chính toàn cầu được xây trên USD, mỗi lần mất điểm tín nhiệm là một lần hệ thống trở nên mong manh hơn.
Điều này không chỉ là tín hiệu từ thị trường ngoại hối – mà là thước đo cho toàn bộ độ tin cậy của môi trường đầu tư Mỹ.
shared via nytimes,
