Exxon và Chevron: Chuyển hướng chiến lược giữa bối cảnh bất định toàn cầu
25/03/25
 |
| Exxon báo cáo vào tháng 12 rằng họ sẽ chi từ 23 đến 25 tỷ USD cho hoạt động thăm dò và sản xuất trong năm nay. Ảnh: Kathleen Flynn/Reuters |
Sau một năm 2022 đầy thắng lợi, với lợi nhuận lần lượt đạt 56 tỷ USD (Exxon) và 36 tỷ USD (Chevron) – mức cao kỷ lục trong lịch sử hai tập đoàn – triển vọng của ngành dầu khí Mỹ trong năm 2023 trở nên nhiều biến động khi giá năng lượng hạ nhiệt, bối cảnh địa chính trị căng thẳng và rủi ro suy thoái kinh tế toàn cầu ngày một rõ nét.
Từ đỉnh cao lợi nhuận đến giai đoạn điều chỉnh
Sự phục hồi mạnh sau đại dịch cùng với cuộc chiến Ukraine khiến giá dầu và khí đốt tăng vọt trong phần lớn năm 2022. Tuy nhiên, đến quý IV, lợi nhuận Exxon đã giảm xuống 12,75 tỷ USD, thấp hơn đáng kể so với 19,7 tỷ USD trong quý III. Giá dầu Brent giảm hơn 1/3 so với đỉnh đầu năm 2022, còn giá khí đốt tại Mỹ và châu Âu giảm tới 70% do mùa đông ấm bất thường.
Dù vẫn lạc quan về triển vọng lợi nhuận trong năm nay, các CEO của Exxon và Chevron đều nhấn mạnh đến sự thận trọng trong vận hành và đầu tư, nhấn mạnh bài học từ quá khứ: mở rộng sản lượng quá nhanh có thể khiến giá lao dốc và lợi nhuận bốc hơi.
 |
| Mike Wirth, CEO của Chevron, nói với các nhà phân tích vào tuần trước rằng tập đoàn sẽ vẫn tập trung vào "kỷ luật hoạt động". Ảnh: Brendan Mcdermid/Reuters |
Ưu tiên lợi ích cổ đông thay vì mở rộng sản xuất
Trong bối cảnh thị trường chưa rõ xu hướng, Exxon và Chevron lựa chọn chiến lược “giữ vững kỷ luật tài chính”: thay vì ồ ạt tăng sản lượng, họ ưu tiên chia cổ tức và mua lại cổ phiếu. Chevron công bố chương trình mua lại cổ phiếu trị giá 75 tỷ USD, còn Exxon là 50 tỷ USD – gửi tín hiệu mạnh tới thị trường về cam kết tạo giá trị cổ đông, bất chấp giá dầu giảm.
Chiến lược này phù hợp với thực tế: cổ phiếu ngành dầu khí đã phục hồi mạnh mẽ sau một thập kỷ kém hiệu quả. Hai năm trước thôi, Exxon còn báo lỗ do đại dịch COVID-19.
Rủi ro từ những biến số ngoài tầm kiểm soát
Lợi nhuận ngành dầu năm nay sẽ phụ thuộc nhiều vào yếu tố bất định: chiến tranh Ukraine, suy thoái kinh tế Mỹ–châu Âu, nhu cầu dầu từ Trung Quốc hậu mở cửa, và đặc biệt là nguồn cung từ Nga – nước từng chiếm 10% sản lượng dầu toàn cầu.
Dù xuất khẩu năng lượng Nga giảm chậm hơn dự báo, lệnh trừng phạt phương Tây và thiếu đầu tư sẽ dần kéo sản lượng nước này đi xuống. Trong khi đó, nhu cầu toàn cầu dự kiến tăng gần 2 triệu thùng/ngày trong năm 2023, chủ yếu nhờ Trung Quốc và nhu cầu nhiên liệu bay tăng mạnh sau đại dịch.
Giới chuyên gia, như CEO Halliburton, nhận định thị trường vẫn sẽ thiếu hụt nguồn cung nếu không có nhiều năm đầu tư lớn vào khai thác mới – điều mà các ông lớn đang bắt đầu cân nhắc.
Dấu hiệu tái khởi động đầu tư có chọn lọc
Sau thời gian dè dặt, Exxon lên kế hoạch chi 23–25 tỷ USD trong năm 2023, hướng đến tăng sản lượng hơn 10%, tập trung vào các mỏ dầu chủ lực tại Permian Basin (Texas–New Mexico), Guyana và ngoài khơi Brazil. Đây là tín hiệu cho thấy Exxon đang dần tái tăng tốc đầu tư để đón đầu nhu cầu phục hồi.
Chevron cũng nâng ngân sách thăm dò khai thác lên 17 tỷ USD, tăng hơn 25% so với năm trước, nhưng vẫn thấp hơn mức dự kiến trước đại dịch. Cả hai hãng đều tập trung nguồn lực vào khu vực Tây Bán Cầu – nơi ít rủi ro địa chính trị hơn.
Tuy nhiên, một xu hướng đáng chú ý là các tập đoàn Mỹ đang quay lại Trung Đông sau nhiều thập kỷ rời xa. Exxon vừa mua hai lô khai thác khí đốt ngoài khơi Ai Cập, tạo ra một hành lang chiến lược trải dài tới Cyprus. Chevron – vốn có sẵn mỏ khí tại Israel – cũng phát hiện thêm mỏ lớn ngoài khơi Ai Cập và đang thúc đẩy kế hoạch phát triển ở khu vực Đông Địa Trung Hải.
shared via nytimes,
