Chiến tranh thương mại và màn chào sàn ấn tượng của “gã khổng lồ” pin xe điện CATL tại Hồng Kông
23/05/25
 |
| Các giám đốc điều hành của Contemporary Amperex Technology Ltd., hay CATL, tại Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông |
Trong một động thái thể hiện rõ sự tách rời tài chính ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc và Mỹ, Công ty TNHH Công nghệ Đương đại Amperex (CATL) – nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới – đã chính thức niêm yết cổ phiếu tại Hồng Kông hôm thứ Ba, với mức tăng ấn tượng 16% ngay trong ngày giao dịch đầu tiên. Đây là đợt IPO lớn nhất thế giới từ đầu năm đến nay, thu về 4,6 tỷ USD, theo Dealogic.
Tuy nhiên, giới đầu tư Mỹ gần như bị "cấm cửa" khi CATL bất ngờ chuyển hình thức phát hành sang “Reg S” – loại hình không cho phép bán cổ phiếu cho nhà đầu tư tại Mỹ và miễn trừ một số yêu cầu công bố thông tin tại thị trường này. Đây được xem là hệ quả trực tiếp của căng thẳng chính trị và kinh tế Mỹ - Trung, khiến CATL phải dè chừng khi tiếp cận thị trường vốn toàn cầu.
Có trụ sở tại Ninh Đức (tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc), CATL hiện cung cấp pin cho các ông lớn ngành ô tô như Tesla, General Motors, BMW, Volkswagen và Stellantis. Họ đang mở rộng sản xuất tại châu Âu với một nhà máy lớn đang xây tại Hungary, nhằm đáp ứng nhu cầu pin xe điện của các nhà sản xuất ô tô châu Âu.
Tuy nhiên, tại Mỹ, CATL vấp phải nhiều rào cản. Dự án pin của Ford tại Michigan – sử dụng công nghệ CATL – bị phản đối dữ dội cả ở cấp địa phương lẫn liên bang. Quốc hội Mỹ đã đề xuất luật nhằm rút lại ưu đãi với các công ty Mỹ sử dụng công nghệ Trung Quốc để sản xuất pin. Bộ Quốc phòng Mỹ thậm chí còn liệt CATL vào danh sách công ty có liên hệ với quân đội Trung Quốc – cáo buộc mà CATL kiên quyết bác bỏ.
Khác với sự hoan nghênh nồng nhiệt dành cho Alibaba khi niêm yết tại New York năm 2014 (huy động 21,8 tỷ USD), lần lên sàn của CATL tại Hồng Kông lại chứng kiến sự vắng mặt của các nhà đầu tư Mỹ – những người từng là trụ cột trong các thương vụ lớn toàn cầu. Theo Victor Shih (ĐH California, San Diego), khoảng 10% nhà đầu tư Mỹ có thể đã muốn tham gia thương vụ này nếu không bị chặn. Ông cảnh báo đây có thể là "mốc quan trọng" cho xu hướng tách rời sâu rộng hơn, nơi các công ty phần cứng – thậm chí phần mềm – Trung Quốc sẽ ngày càng ít cơ hội tiếp cận vốn Mỹ.
Stephen Roach – cựu Chủ tịch Morgan Stanley Asia – nhận định thẳng thắn: “Chúng ta đang đi tới điểm tách rời tài chính toàn diện với Trung Quốc. Quốc hội Mỹ đang dẫn dắt quá trình này.”
Dù bị hạn chế tại Mỹ, CATL vẫn thu hút được nhiều “cá mập” quốc tế: Quỹ đầu tư quốc gia Kuwait, Oaktree Capital (Mỹ) và Hillhouse Capital (do tỷ phú Trương Lôi sáng lập) đều góp mặt. Các tổ chức Mỹ có thể vẫn đầu tư vào CATL nếu thông qua tài khoản offshore, nhưng điều này không thể bù đắp hoàn toàn sự thiếu hụt từ nhà đầu tư tại Mỹ.
Trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ toàn cầu leo thang và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, thương vụ IPO của CATL không chỉ là bước đi chiến lược trong hành trình vươn ra quốc tế, mà còn là tấm gương phản chiếu rõ nét một kỷ nguyên địa chính trị mới – nơi những “kỳ lân” công nghệ Trung Quốc phải tính toán kỹ từng bước để vừa tăng trưởng, vừa tránh bị cuốn vào vòng xoáy trừng phạt.
share via nytimes,
share via nytimes,
